't Wurdt nou al twee keren in 't jaar ëmaeid.
't Wurdt nou al twee keren in 't jaar ëmaeid. Foto: Carin van den Berg
huizer dialect

'n Bietjen naekaauwen over 't Fontainkruid

Algemeen

De vrogere burgemiester, Sicco Heldoorn, het óngerzeuk ëdaen naer hoo ovve ze ómgaen mótten mót 't fontainkruid wat hier in 't Gooimeer greuit, 't college had 'um ëvreugen óm daer ëries mie an de gang te gaen.

Dat fontainkruid greuit sins 'n jaar of twaalf hier in 't Gooimeer, en vederóp oëk in de are rangdmeren. Rijkswaterstaat veun 't vur jaren vróm 'n goeëd idee óm dee rómmel te zaeien óm de waterkwalitait beter te maken.

De brasems mózzen 't water uit, want dee zouwen de fontainkruidzaetjies ópeten … De watersport het 'r nou 'n pak an, want je kannen kwanig nog buiten de vaargøl kómmen of dee troep hangt an alles, de schroef, de kiel, en bij de bruine vloët an de zwaerden.

We hemmen alderies mie-ëmaakt datte we gewooën 'n ainde achteruit varen mózzen óm dee rómmel uit de schroef uit en van 't roer of te krijgen. D'r was too 'n boer an boord en dee schraewden; "triegóp", dee docht dat ie 't teugen 'n paerd had …

De vaargøl wurdt deur Rijkswaterstaat schooënëhouwen, en de rest bemeuien dee d'r aigen nijt mie, daer hij-je 'n pak an.

De (oud) burgemiester het annëraejen óm samen mót Blarrecóm en Gooise Meren 't prebleem an te pakken, en 't darp mót de touwetjies in hangden nemen, veun die.

D'r wurdt oëk contact ëzocht mót are geméënten dee d'r oëk mie van dooën hemmen, mar azze dee 'n are anpak wullen laet de geméënte z'n aigen nijt óphouwen en gaenen ze gewooën deur, ze wullen gien tijd meer verliezen.

De geméënten dee d'r mie van dooën hemmen binnen Almere, Blarrecóm, Eemenes, Naerden, Bunschoëten, en 't darp netuurlijk.

Dat fontainkruid mós 't water dus schooënder maken, da's goeëd ëlukt, mar gien mins had bedocht dat 't zoë'n zeutjen wurren zou en de watersport d'r zoë'n last van krijgen zou. 't Berouw kómt nae de zunde nij, da's nooit gien aarst ëweest.

't Wurdt nou al twee keren in 't jaar ëmaeid, mar nae 'n maand kaj-je al gien meer zien dat 't ëmaeid is. Nae juli wurdt 't minder en lijkt 't of te sterven, mar 't jaar daeróp hij-je 't gewooën weer vróm.

D'r wurdt nou over ëspreuken óm de rangdmeren veder uit te diepen, 'k bin bange dat dat nijt vuul helpen gaet. Azze ze dee rómmel nou ëries mót wórtel en al d'r uit halen, zou dat nijt beter wezen, en uitaindelijk oëk nijt goekoëper?

D'r wurdt oëk alweer over ëspreuken óm brasems uit te zetten, dat binnen boëjemwølers en dee wølen alle planten los, dat zou 'n mooie netuurlijke óplossing wezen kannen, mar daer is nijt iederéën vurstangder van.

't Water schijnt 'r wat minder helder van te wurren, mar dat wul nijt zeggen dat 't water nijt schooën is.

'k Het ëlezen dat azze ze vijf jaren nijt vissen naedat 'r brasem's uitëzet binnen, 't 'n héël ainde beter gaen mót.

As de waterkwalitait beter wurdt trekt dat oëk weer watersporters an nij, nou binnen d'r al minsen dee dee rómmel zoë zat wurren datte ze bijkangs d'rlui boët verkoëpen wullen.

De blaauwalg mag dan verdwéënen wezen, watte we d'r vur vrómëkregen hemmen, hemmen we alle jaren, dat hadden we de blaauwalg nijt …

Nou hem 'k uit naeje móngden ëhoord dat 't Elders beter gaet. Ik de kaert 'r bij ëpakt, mar 'k kón 't nijt vijnden, 't zal dan wel 'n héël klain plaesien wezen, aarst ha'k 't wel ëveunden.

Azze ze nou de sluizen in de ofsluitdijk 'n poësien ópzetten, zoëdat 'r 'n 'bietjen' zout water hier óp an kómt mót 't oëk beter gaen. 'k Bin d'r alléënig bange vur dat dat weer are naedéëlen het …

Al mót al zou 't mooi wezen as Rijkswaterstaat, samen mót de beheerders van de rangdmeren en are watersportgebieden dee d'r last van hemmen, 'n óplossing bedenken. Hullie hemmen d'r ómmerst oëk vur ëzorgd dat dee rómmel daer greuit.

Kréëlis van lange Kees van Wessel Spek

'n Beetje napraten over het fonteinkruid

De vroegere burgermeester, Sicco Heldoorn, heeft onderzoek gedaan naar hoe of ze om moeten gaan met het fonteinkruid wat hier in het Gooimeer groeit, het college had hem verzocht daar eens naar te kijken.

Het fonteinkruid groeit sinds ongeveer twaalf jaar hier in het Gooimeer, en verderop ook in de andere randmeren.

Rijkswaterstaat vond het jaren geleden een goed idee om dat kruid te zaaien om de waterkwaliteit te verbeteren. De brasems moesten het water uit, want die zouden de fonteinkruidzaadjes opeten …

De watersport heeft er nu grote problemen mee, want je kan nog nauwelijks buiten de vaargeul varen of die rommel hangt overal aan, aan de schroef, de kiel, en bij de bruine vloot aan de zwaarden.

We hebben al eens meegemaakt dat we gewoon een stuk achteruit moesten varen om die rommel uit de schroef en van het roer af te krijgen. Er was toen een boer aan boord en die riep; "achteruit", die dacht dat hij het tegen een paard had …

De vaargeul wordt door Rijkswaterstaat schoongehouden, en de rest bemoeien zij zich niet mee, daar ben je klaar mee.

De (oud) burgermeester heeft geadviseerd om samen met Blaricum en Gooise Meren het probleem aan te pakken, en Huizen moet het initiatief nemen, vond hij.

Er wordt ook contact gezocht met andere gemeenten die er mee te maken hebben, maar als die een andere aanpak willen laat de gemeente zich niet ophouden en gaan ze gewoon door, ze willen geen tijd meer verliezen.

De gemeenten die er mee te maken hebben zijn Almere, Blaricum, Eemnes, Naarden, Bunschoten, en Huizen natuurlijk.

Dat fonteinkruid moest het water dus schoner maken, dat is goed gelukt, mar niemand had verwacht dat het zo'n rotzooi zou worden en de watersport er zo'n last van zou krijgen. Het berouw komt na de zonde hè, dat is nooit anders geweest.

Het wordt nu al twee keer per jaar gemaaid, maar na een maand kan je al niet meer zien dat het gemaaid is. Na juli wordt het minder en lijkt het af te sterven, maar het volgende jaar komt het gewoon weer terug.

Er wordt nu over gesproken om de randmeren verder uit te diepen, ik ben bang dat dat niet veel zal helpen. Als ze die rommel er nu eens met wortel en tak uit zouden halen, zou dat niet beter zijn, en op termijn ook goedkoper?

Men overweegt ook om de brasem weer uit te zetten, dat zijn bodemwoelers en die woelen alle planten los, dat zou een mooie natuurlijke oplossing kunnen zijn, maar daar zijn de meningen over verdeeld.

Het water schijnt er wat minder helder van te worden, maar dat wil niet zeggen dat het water niet schoon is. Ik heb gelezen dat als ze gedurende vijf jaar niet vissen ná het uitzetten van de brasem, het een heel stuk beter moet gaan.

Als de waterkwaliteit verbetert trekt dat ook weer watersporters aan hè, er zijn nu al een groot aantal mensen die die rommel zo zat worden dat ze bijna hun boot willen verkopen.

De blauwalg mag dan verdwenen zijn, wat we er voor teruggekregen hebben, hebben we elk jaar, dat hadden we de blauwalg niet …

Nu heb ik van goede bekenden gehoord dat het Elders beter gaat. Ik de kaart erbij gepakt, maar ik kon het niet vinden, dat zal dan wel een gehucht zijn, anders had ik het wel gevonden.

Als ze nou de sluizen in de Afsluitdijk een tijdje openzetten, zodat er een 'beetje' zout water hiernaartoe stroomt moet het ook beter gaan. Ik ben er alleen bang voor dat dat weer andere nadelen heeft …

Al met al zou het mooi zijn als Rijkswaterstaat, samen met de beheerders van de randmeren en andere watersportgebieden die er last van hebben, een oplossing bedenken. Zij hebben er immers ook voor gezorgd dat die rommel daar groeit.


Uit de krant