Een zachte gedetailleerde pastel van Adri Pieck is nu te zien in het Huizer Museum.
Een zachte gedetailleerde pastel van Adri Pieck is nu te zien in het Huizer Museum. Foto: Collectie Singer
video en liedje

Groen Gooi: met de zanderijen werd geld verdiend

Natuur en Milieu

HUIZEN - De tentoonstelling Groen Gooi is tot en met 30 september te zien in het Huizer Museum aan de Achterbaan 82. De tentoonstelling maakt deel uit van het Erfgoedfestival Groen in Gooi & Vecht.

De tentoonstelling belicht op verschillende manieren de negen landschappen die onze regio rijk is. In een serie verhalen vertellen we daar meer over. Deze week staan de zanderijen centraal.

2.400 voetbalvelden
Schep voor schep, boot na boot is veel Goois zand naar Amsterdam gevaren om er huizen op te bouwen. Ballastzand voor de VOC-schepen, zand voor spoordijken en de snelweg A1, ophogingen in het Gooi zelf; 30 miljoen kubieke meter zand, uit een oppervlakte van 2400 voetbalvelden.

Zanderijen zijn systematisch afgegraven en kenmerken zich door een slotenpatroon waardoor het zand werd afgevoerd naar vaarten. Met de verkoop van zand werd veel geld verdiend. Het begon rond 1640 in de 's Gravelandse Polder. Van de opbrengst werden kostbare buitenplaatsen aangelegd.

Geldgewin
Vanaf 1675 gingen grote gebieden rond de vesting Naarden op de schop om open schootsvelden te maken die onder water gezet konden worden. Uniek in Europa. Tot in de vorige eeuw werden grote gaten in het Gooi puur voor geldgewin gegraven, zoals bij Valkeveen.

De zanderijen werden na afgraving meestal weiland of boomkwekerij. Een deel werd later bebouwd. Het is een typisch Goois landschap: grote laaggelegen terreinen her en der langs de stuwwal.

Plas-dras oevers
Omdat het water hier zo hoog staat kan mooie nieuwe natuur worden ontwikkeld; plas-dras oevers, kleine hoogteverschillen, de natuur vaart er wel bij. Zanderij Crailo is een wandeling waard!

Ernst van der Sloot maakte ook bij dit landschap een toepasselijk lied. Zondagmiddag zetten we dit artikel online op onze website NieuwsbladvoorHuizen.nl met een filmpje met beelden van de zanderijen en zijn liedje.

Zussen Pieck
In de tentoonstelling Groen Gooi is speciale aandacht voor de zussen Adri en Gretha Pieck, kunstenaressen van begin 20e eeuw. Tekeningen, prenten van Gretha en schilderijen en aquarellen van Adri die te lang niet te zien zijn geweest.

Bruiklenen van de collectie Hilversum, aangevuld met twee geweldige zachte gedetailleerde pastels en aquarellen van Adri Pieck uit de Collectie Singer, geven een mooi beeld van de diversiteit van de twee zusjes.

Goede doelen
Alhoewel de zussen veel portretten schilderden kon ook de natuur op hun sympathie rekenen. Veelal ging de opbrengst van werken van de schilderijen naar goede doelen voor dieren. Uit hun nalatenschap werd een stichting opgericht die sinds 1989 de Gretha en Adri Pieckprijs uitreikt.

Voor meer informatie: HuizerMuseum.nl.

Uit de krant