Corona: ineens was alles anders in Huizen

HUIZEN Het is nu ruim een half jaar geleden dat Huizen werd geconfronteerd met het coronavirus. Ineens was alles anders. We moesten zo veel mogelijk thuisblijven, scholen gingen dicht, alle evenementen werden afgelast, inwoners raakten besmet en overleden. Er kwamen versoepelingen, maar nu loopt ook in Huizen het aantal besmettingen weer op. Met burgemeester Niek Meijer blikken we terug en ook alvast vooruit op wat mogelijk nog komen gaat.

“In het begin hebben we wekelijks online vergaderd”, zegt burgemeester Niek Meijer. Met dat ‘we’ doelt hij op het regionaal beleidsteam (RBT). Nederland, en dus ook Huizen, verkeerde in een crisis nadat het kabinet half maart diverse maatregelen nam om het coronavirus onder controle te krijgen. De veiligheidsregio en het regionaal beleidsteam spelen daarnaast een grote rol.

“Het is een drietrapsraket”, legt hij uit. “Omdat het land ontwricht is, bepaalt het Rijk een aantal dingen en die komen via de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek naar onze gemeente. Als burgemeester ben ik dan, samen met het college, de derde in charge. Dat is ook goed. De regio kijkt welke effecten de coronacrisis heeft en lokaal kunnen we dat finetunen.”

Andere aanpak

Een goed voorbeeld van een lokaal andere aanpak binnen de regio waren de markten in Huizen. Waar andere gemeenten deze in het begin stopzetten, koos Huizen voor een andere invulling. “Het doel was om de markten hier te blijven houden, maar wel veilig en binnen de coronamaatregelen. Dat kan ook hier, want we hebben de ruimte. Je kijkt dan hoe je zoiets kunt organiseren. Kan er 1,5 meter afstand worden gehouden? Welke verkeersbewegingen krijg je? Dat was best spannend.”

Draagvlak

“Je moet zoiets ook goed naar elkaar uitspreken en je moet het goed overleggen: waarom hier wel en daar niet? Anders verlies je draagvlak onder de inwoners.” In nauw overleg werd ook elke week geëvalueerd of het goed ging en werden diverse aanpassingen gedaan om de markten op een verantwoorde wijze open te houden. Zo werd er in het Oude Dorp meer ruimte gecreëerd en op een gegeven moment bankjes afgezet. Dat laatste is inmiddels niet meer nodig. “Dat deden we allemaal in nauw overleg met de betrokken partijen en dat heeft gewerkt.”

Raadsvergaderingen

De coronacrisis leidde ook tot het stopzetten van de raadsvergaderingen. Ook raadsleden moesten zo veel mogelijk thuisblijven, maar er was nog een andere reden. “De wet moest worden aangepast omdat de gemeenteraad niet digitaal een beslissing kon nemen. Dat was voor het regionaal beleidsteam niet nodig. Die kon wel digitaal besluiten nemen.” Inmiddels vergadert de raad wel weer in de raadzaal, maar is publiek vanwege corona nog niet welkom. “De raadsleden zitten tijdens de vergadering minimaal 1,5 meter uit elkaar. Bij schorsingen wijs ik ze er nog steeds op dat ze afstand moeten houden. We moeten ons bewust blijven van die basisregels.”

Theorie naar werkelijkheid

Die basisregels blijven ook voor het beleid in Huizen de basis. “Je zoekt daarbij naar de vorm en die vorm veranderde gedurende de weken. Je gaat van een theorie naar de werkelijkheid. Hoe doe je dat? Wij deden dat vooral met alle betrokken partijen in een open proces. Er is geen blauwdruk voor een crisis als deze. Dan kijk je dus elke keer of iets veilig en verantwoord is. Op een gegeven moment zie je dat er een vorm is ontstaan waarbij het goed gaat en dan is het de kunst om scherp te blijven. Het is menselijk om achterover te leunen, maar dat kunnen we ons niet veroorloven.”

Zorgelijk

Hij zal op gevoel moeten blijven sturen. “We zijn in Huizen geen koploper in besmettingen. Je ziet dat in steden met een grotere omvang meer gebeuren. Toch vraagt het ook in onze gemeente aandacht. De ontwikkelingen zijn zorgelijk, nog geen reden tot paniek, maar we moeten wel ingrijpen. We moeten ervoor zorgen dat de zorg verleend kan blijven worden die nodig is en oplopende besmettingen hebben een na-ijleffect.”

Economie

Dat na-ijleffect verwacht de burgemeester ook voor de economie. “In Huizen zitten best veel familiebedrijven. Die hebben wel wat vet op de botten, maar niet iedereen zal het redden als we in een recessie komen. Dan zullen meer mensen hun baan verliezen en het kan zijn dat die uiteindelijk in de bijstand komen. Ik hoop dat die mensen zich dan snel kunnen heroriënteren en weer een baan kunnen vinden. We verwachten dat de noodzakelijke kosten die we maken door het Rijk worden vergoed en er is ook al geld voor beschikbaar gesteld.”

Ondernemers

Trots is hij dat de regio al snel ondernemers kon helpen door een regionaal loket op te richten om de coronasteun van bijvoorbeeld de TOZO-regeling snel uit te kunnen keren. “Binnen twee weken. Dat is onorthodox, dat krijgen we ook te horen van de ondernemers, maar dat moet ook, want we leven in een onorthodoxe tijd. Er zit gelukkig in ons dorp veel veerkracht, veel bereidheid om naar elkaar om te kijken. Natuurlijk zullen er bedrijven omvallen, maar ik denk dat de meesten er goed doorheenkomen in die zin dat zij hun hoofd boven water kunnen houden. Ik zie ook bedrijven die zich juist nu heroriënteren en zich afvragen waar ze goed in zijn en dat versterken.”

Moeilijk

Hij realiseert zich dat het Rijk en ook de gemeente niet alles zullen kunnen oplossen. “Wel kun je aandacht voor elkaar blijven houden. Dat is belangrijk.” Daarnaast begrijpt de burgemeester dat het soms moeilijk is om je aan de maatregelen te houden. “Als ik terugkijk, merk ik dat ik af en toe moe word van de maatregelen en het volhouden. Dat komt in mijn beleving omdat we iets tegennatuurlijks doen, die afstand houden. Dat vraagt grote inspanning en kost moeite. Mensen die dicht bij je staan, wil je dichtbij halen en dat kan niet. Dat kost energie. Ik merk dat bij mijn eigen familie. We moeten ons er wel van bewust zijn dat het nog wel nodig is om ons aan de maatregelen te houden!”

Ouderen

De burgemeester herinnert zich de foto bij dit verhaal nog goed. “De zon stond op het raam. Ik heb er een hekel aan om tegen een geblindeerde ruit te zwaaien, je ziet niets. Maar je weet dat er mensen achter staan en dan zwaai je. Het is een harde laag die tussen jou en die mensen staat. Een harde laag die ook beschermt. Het was ook een harde lijn dat er niemand bij de ouderen mocht komen in verzorgingstehuizen en vooral dat er niemand bij kan zijn als iemand sterft.”

Niet klagen

Bij een bezoek aan Voor Anker trof hij een dame van 83 jaar op een balkon op twee hoog. “Ze wilde niet klagen, maar had wel het idee dat ze haar grip op de wereld en haar oriëntatie kwijt was omdat ze niemand sprak. ‘Maar het is nu wel de eerste keer in mijn leven dat ik een burgemeester spreek’, zei ze. Wow, dacht ik, wat een relativerend vermogen.”

Heftig

De gesprekken met zorgverleners vond hij intens. “Het is heftig als je als vaste zorgverlener niet bij het overlijden kan zijn van iemand omdat hij of zij op een speciale afdeling ligt waar jij niet kunt komen. Terwijl je soms jaren voor iemand hebt gezorgd. Je wilt in die laatste fase ook die menselijkheid hebben. Dat sneed door mensen heen. Als mens mis ik die warmte van de mensen die me dierbaar zijn ook. Ik snap dat. Daarom houd ik me juist aan die regels, om te voorkomen dat dit soort dingen weer gebeurt.”

Oplopende curve

Als hij nu vooruitblikt, gaat hij ervan uit dat we tot het eerste kwartaal van volgend jaar nog wel op de rem moeten staan. “Daar zullen golfbewegingen in komen. Dan moet je iets meer remmen, dan kun je het rempedaal weer een beetje loslaten. Het is afhankelijk van wat er nu nog op ons af gaat komen. We doen nu veel dingen voor de eerste keer. We moeten die oplopende curve doorbreken. Hoe doe je dat? Ben je op tijd? Het zal een zoektocht zijn en als ik deskundigen mag geloven, zal daar ook een griepgolf doorheen komen. Is dat een reden om bezorgd en bang te zijn? We laten steeds ons gezond verstand werken bij alle maatregelen die we nu nemen.”

Testcapaciteit

Over de testcapaciteit maakt hij zich ook zorgen. “Het is top dat zo veel mensen zich willen laten testen. Aan de andere kant moeten mensen die geen klachten hebben zich nu echt niet laten testen. Je merkt nu dat ons gezondheidsstelsel fijnmazig is en dat we moeite hebben om zo’n grote klap op te vangen. Wellicht hadden labtesten eerder kunnen worden ingekocht, maar dat is achteraf gesproken. Dit is de hectiek waar we in zitten en daarin probeer je vooruit te denken. Wat kun je nog tegenkomen? Soms maak je dan een ongelukkige keuze en lukt het niet altijd om dat te doen.”

Sinterklaas

Er komen dan ook nog wat dingen aan waar hij mee bezig is. “Zoals de sinterklaasintocht. Er komt geen grote, maar ook geen kleine intocht. De Stichting Sint Nicolaas Huizen is nu hard bezig om te kijken wat wel kan. Het is jammer dat het niet kan dit jaar. Dat was mijn eerste grote evenement dat ik in Huizen had net nadat ik was begonnen vorig jaar. Al die kinderen. Hun enthousiasme vibreert door je heen. We gaan dat nu op een andere manier doen.”

Kerst

Ook Kerst komt er weer aan. “Wij vieren dat altijd bij mijn vader met zo’n 30 man. Dat kan nu ook niet. Vaak zitten we dan met meer dan 6 personen bij elkaar en dat kan ook niet dit jaar. Misschien moeten we het een week lang vieren? En met kleine groepjes?” Daarnaast komt oud en nieuw er ook aan. “Hoe gaat dat straks op straat? Ik denk dat we dat nog in een communicatiecampagne gaan meenemen.”

Vergaderen

Vergaderen gaat vaak digitaal en veelal vanuit huis. Op het gemeentehuis is een basisbezetting plus. “Er is zo’n 25 tot 30 procent bezetting wisselend op kantoor. Thuiswerken is de norm, tenzij er een goede reden is om naar kantoor te komen.”

Persoonlijk

Persoonlijk in zijn omgeving heeft hij collega’s en vrienden gehad die al dan niet bewezen corona hebben gehad. “Sommige stevig zelfs. Dan kun je alleen maar bellen, verder niets.” Daarnaast woont hun zoon in Brussel. “Dat is nu quarantainegebied.” Alles is inderdaad anders, ook in zijn persoonlijke leven. “Dat zet je ook weer aan het denken. Warmte voor elkaar kost niets en het gaat niet alleen om geld verdienen in het leven. Ik sta er nog meer bij stil voordat ik iets online bestel. Dat doe ik liever lokaal. Waarom ver weg als het hier kan?”

Spoedwet

De crisis waar we in zitten gaat nog even duren. Daarom wordt er door het Rijk nu ook een spoedwet aangenomen. “Die spoedwet probeert te borgen dat alle coronamaatregelen een democratische legitimatie krijgen en meer handen en voeten. We zitten nu eenmaal in een crisis en dan moet je meteen reageren en komt een wet er pas achteraan. Pas achteraf kun je dingen evalueren.”

Help elkaar

Hij voelt zich door zo’n wet niet buitenspel gezet. “Door heel veel informatie te delen met elkaar, ook met de gemeenteraad, laat je zien wat je doet. Daarom hebben we voor de zomer bijvoorbeeld al een overzicht van de besluiten in de regio gemaakt voor de gemeenteraad. Daarover praten we ook met elkaar. De raadsleden beseffen ook dat iedereen als een gek aan het werk is om dingen op te lossen en ze geven die ruimte ook. Dat is goed, want dan kun je dingen oplossen. Je helpt elkaar er doorheen en in een latere fase heb je het erover.”

Vingers gekruist

Voor wat er nu gaat gebeuren, houdt hij zijn vingers gekruist. “We hebben geen referentiekader. We hebben nog nooit zoiets meegemaakt. Ik kan dus moeilijk zeggen of we het goed doen of hebben gedaan. Wel dat we er alles aan zullen doen om hier in Huizen met elkaar er zo goed mogelijk doorheen te komen. En dat betekent dus dat wij in deze tijd met oplopende cijfers er weer alles aan moeten doen om dat naar beneden te krijgen; dat gaat alleen samen lukken! Neem de basisregels in acht en doe dat ook voor een ander.”