Havenfestival 2015: Huizer kap grootste
HUIZEN - Het Havenfestival wordt aanstaande zaterdag 19 september gehouden en in het kader hiervan verzorgt de Werkgroep Havenfestival Huizen een aantal verhalen als opwarmertjes voor het festival. Huizen heeft een hele historie rond haar oude haven liggen, waarover heel veel te vertellen is. In deze serie belichten we steeds een ander onderwerp en vandaag is dat: verrassende klederdrachten in Huizen, allemaal live te zien op het Havenfestival langs de Oude Haven dat komende zaterdag weer wordt gehouden.
Vroeger waren steden allemaal behoorlijk geïsoleerd en was er lang niet zo veel contact met de buitenwereld als nu. En zo konden er in allerlei dorpen hele eigen klederdrachten ontstaan, met eigen lokale kenmerken. Zo ook in Huizen. Ook nu is je kleding nog wel belangrijk, maar toen was wat je droeg helemaal kenmerkend voor wie je was: arm of rijk, wat je beroep was en waar je vandaan kwam.
We noemen het klederdrachten omdat ze 'antiek' zijn en zo kenmerkend voor specifieke plaatsen. Maar eigenlijk was het gewoon mode, die (ook net zoals nu) door de jaren heen veranderde. Klederdrachten ontstonden ergens in de 16e eeuw, maar eigenlijk hebben we pas echte afbeeldingen van de klederdracht in Huizen vanaf de 19e eeuw. Het museum in Huizen heeft een hele collectie. Eerst was die klederdracht kleurrijk, met gebloemde jakjes voor de vrouwen bijvoorbeeld. Toen was Huizen nog rooms-katholiek. Maar toen Huizen na de reformatie protestant werd, werd het allemaal een stuk strenger en somberder. In feite staat de Huizer klederdracht nu bekend als een van de donkerste en meest ingetogen drachten van Nederland!
De mannen
De mannen droegen een zwart pak en een zwarte pet. Het enige fleurige was de halsdoek, een blauwe als je een visser was, een rode als je boer was. Wist je meteen wat iemand deed voor de kost! De vissers droegen witgekalkte klompen die behoorlijk afgaven. Daarom zaten de broekspijpen op lengte 'hoog water', relatief kort dus, anders zouden ze steeds witte randen aan de onderkant hebben… De ritssluiting was nog niet uitgevonden, de broeken hadden aan de voorkant een klep met aan beide zijden knopen; een heel gedoe, maar wel lekker warm in de winter!
Vrouwenkleding
Ook de basis van de vrouwenkleding was sober en zwart. De enige zaken waar je mee kon pronken waren je schort en de kap op je hoofd. En omdat je je als vrouw toch mooi wil maken (en je welstand wil laten zien) namen met name de kappen steeds bijzonderder vormen aan. De schorten mochten niet te kleurig zijn en al zeker niet als je in de rouw was. Maar er was een vrouw die er vijftig had! Voor alle gelegenheden een andere. Dat was pas rijkdom.
De kappen
Ze werden groter en groter, vooral de zondagskap. Die begon ooit als eenvoudig naar voren stekend kapje, maar al gauw kregen ze een soort klepje naar boven. En die naar boven staande vorm dijde steeds verder uit, naar boven, opzij en naar achteren. Uiteindelijk zijn de Huizer kappen de grootste van heel Nederland. Ze werden vastgehouden met een zogenaamd oorijzer en voorzien van prachtige kanten randen en kunstig gevouwen 'staarten' aan de achterzijde. Ze bestaan helemaal uit gesteven witte stof en als het maar even vochtig buiten was of regende, zakte de hele boel als een plumpudding in elkaar. Mutsenstrijkster was in die tijd dan ook een eerzaam beroep. Het was namelijk een hele kunst om die enorme kappen goed in vorm te krijgen. Maar ze waren de trots van de lokale vrouwen.
Rouw
Als je in rouw was werd je helemaal geacht je gepast te kleden. Dat betekende: hoe dichterbij het familielid of de vriend, des te donkerder. Dus als je echtgenoot overleed: een lange tijd helemaal zwart; naarmate er meer tijd verstreek mocht je dan langzaamaan weer wat lichtere schorten gaan dragen. Als je verder van de overledene af stond begon je direct met wat lichtere kleuren. En je moest het niet wagen om je niet aan deze ongeschreven regels te houden!
PROGRAMMA
De gehele dag zijn er op diverse locaties kinderactiviteiten zoals springkussens, knutselactiviteiten en poppenkastheater Koos Kneus.
08.30 - 11.00 uur
Aankomst deelnemers Oldtimerfestival en inschrijving.
09.30 - 17.10 uur
Start botterveer van Almere naar Huizen vanuit de Werkhaven.
10.00 uur - 17.00 uur
Start bottermarkt op de Havenstraat en oude ambachtenmarkt met kinderspelen rond de Botterwerf.
10.00 uur
Start verkoop bottertochten, kraam nabij de botterkade.
09.30 - 15.00 uur
De deelnemers en bezoekers van het Oldtimerfestival worden ontvangen en vermaakt door het loopdixielandorkest À La Carte.
09.30 uur
Start van de oldtimerauto's voor de Spietentoertocht. Vanaf de startboog op het Oldtimer Festival Terrein.
10.00 - 17.00 uur
Static show Klassieke schepen in de gemeentehaven begin Havenstraat. Onder andere
jachtbotters, sleepboten, skûtsjes en tjalken.
10.00 - 17.00 uur
Start palingrookwedstrijd Huizer Haven Festival.
10.00 - 17.00 uur
Static show van oldtimers de MG's en BMW Z1 op de parkeerterreinen.
Presentatie van de collectie Vintage Pickups & Vans van Jacques Kemp.
Presentatie bijzondere motorvoertuigen van de collectie van Gerard Post.
Presentatie van nieuwe automodellen van de autodealers van FIAT, Citroen, Peugeot, Stam Renault en Volvo uit 't Gooi.
10.30 uur
Vertrek van de 60 bromfietsen/rijwielmotoren toertocht onder begeleiding van de Puchclub Huizen.
11.20 - 12.00 uur
Vertrek laatste (auto) deelnemer aan Spietentoertocht.
11.00 uur
Presentaties klederdrachtgroep Katwijk op podium II.
11.15 uur
Shantykoor Zoute Zee op podium III.
11.20 uur
Klederdrachtgroep Marken op podium II.
11.30 uur
Shantykoor Voorwaarts op podium I.
11.30 uur
Start vlottenrace in het Kolkje voor CornelisZ.
11.40 uur
Klederdrachtgroep Bunschoten/Spakenburg op podium II.
12.00 uur
Vertrek van de oldtimer tractoren.
12.00 uur
Klederdrachtgroep Streekdrachtgroep Enkhuizen op podium II.
12.00 uur
Shantykoor Het Ruime Sop op podium IV.
12.00 uur
Poppenkastvoorstelling 'Alle hens aan dek' (kinderweide).
12.15 uur
Shantykoor Bravour op podium III.
12.20 uur
Klederdrachtgroep Zaanse Kaper op podium II.
12.30 uur
Shantykoor Sokkenbuurt Podium I.
12.30 uur
Vertrek van de oldtimer vrachtauto's.
12.30 – 14.30 uur
Geschatte terugkomst van de eerste deelnemers aan de toertocht.
12.40 – 13.00 uur
Optreden van The Sgt. Wilson's Army Show. Een vermakelijke muziek en theaterproductie met muziek van o.a. Glenn Miller, The Andrew Sisters en Rum and Coca Cola op het podium V op het Oldtimer Festival Terrein.
12.45 uur
Shantykoor De Zoute Zee podium IV.
13.00 – 14.00 uur
Aankomst deelnemers fietstocht van vereniging de Oude Fiets.
13.15 uur
Shantykoor Voorwaarts op podium III
13.15 – 13.45 uur
Optreden van zangeres Asy Bright op het podium V op het Oldtimer Festival Terrein.
13.20 uur
Klederdrachtgroep Katwijk op podium II.
13.30 uur
Shantykoor Het Ruime Sop op podium I.
13.40 uur
Klederdrachtgroep Marken op podium II.
13.45 uur
Shantykoor Bravour op podium IV.
14.00 uur
Poppenkastvoorstelling 'Alle hens aan dek' (kinderweide).
14.00 uur
Presentatie juryleden palingrookwedstrijd en inleveren paling bij de jury door de deelnemers.
14.00 uur
Klederdrachtgroep Bunschoten/Spakenburg op podium II.
14.15 uur
Shantykoor Sokkenbuurt op podium III.
14.20 uur
Klederdrachtgroep Streekdrachtgroep Enkhuizen op podium II
14.30 uur
Shantykoor Zoute Zee op podium I en shantykoor Voorwaarts op podium IV
14.30 – 14.55 uur
Tweede voorstelling Sgt. Wilson's Army show podium V.
14.40 uur
Klederdrachtgroep Zaanse Kaper op podium II.
15.00 uur
Klederdrachtgroep Huizen met o.a. kinderdracht op podium II.
14.30 – 16.00 uur
Alle deelnemende voertuigen zijn op het festivalterrein verzameld.
Jurering van de voertuigen.
15.15 uur
Shantykoor Bravour op podium I, shantykoor Het Ruime Sop op podium III shantykoor Sokkenbuurt op podium IV
15.40 – 16.00 uur
Laatste optreden van The Sgt. Wilson's Army Show op podium V.
16.00 uur
Einde kaartverkoop bottertochten.
16.00 uur
Poppenkastvoorstelling 'Alle hens aan dek' (kinderweide).
16.00 uur
Pijsuitreiking palingrookwedstrijd op podium III.
16.10 – 16.30 uur
Prijsuitreiking:
- Voertuigen door Martin van der Zee (oldtimerredacteur Caros, autojournalist/klassiekerexpert).
- Winnaar Spietentocht door wethouder mevr. drs Marlous L.C. Verbeek, wethouder Ruimtelijk Ordening, Economische Zaken en Toerisme van de gemeente Huizen.
– Verloting van de scooter als publieksprijs, onder toezicht van een notaris van Moulijn Netwerk Notarissen.
16.15 uur
Grande finale shantykoren op de Botterwerf.
17.00 uur
Einde festival.
17.15 uur
Laatste afvaart botterveer van Huizen naar Almere.
Podium I = Bij Schaap en Rebel
Podium II = Bij Izi Fitness
Podium III = Botterwerf
Podium IV = Skûtsje Lutgerdina Smeltekop
Podium V = Oldtimer terrein
