'Smeden is geen massaproductie, het is zeer arbeidsintensief'
door Floris Hulleman
HUIZEN - De smederij in de botterwerf biedt al sinds 2008 onderdak aan smid Annelied van Dijk. Zij is daar gevestigd met haar bedrijf Dochter van de Smid. "Ik zit daar met heel veel plezier."
Annelied van Dijk wordt blij als ze over haar passie mag vertellen. Ruim 14 jaar geleden begint zij als smid en sinds 2008 is zij werkzaam vanuit de smederij op de botterwerf. Hier maakt Annelied toegepaste kunst en geeft zij workshops. De naam van het bedrijf, Dochter van de Smid, komt niet uit de lucht vallen. "Een logische bedrijfsnaam sinds ik in de voetsporen van mijn vader - en vier generaties daarvoor - smid ben geworden."
Handen
Terwijl veel werkgebieden met de digitale revolutie te maken hebben, is het smeden nog van oudsher een werkproces waar de handen voor nodig zijn. ''Smeden is geen massaproductie, het is zeer arbeidsintensief, aangezien je echt met je handen aan het werk bent. Het vak is erop gericht dat je met een hamer, een aambeeld en vuur het ijzer smeedt. En dat is massief ijzer. Met je handen vorm je vervolgens dat ijzer."
Het vak vereist veel aandacht en precisie. ''Als je bijvoorbeeld een ring wilt maken met een doorsnee van 12 cm, moet dat precies uitkomen. Je bent dus elk stukje aan het verhitten om hem mooi rond te krijgen", legt ze uit.
Kinds af aan
Al van kinds af aan maakte Annelied kennis met het vak. "Van huis uit was ik er bekend mee. Mijn vader had namelijk aan huis een smederij. Wij liepen daar regelmatig doorheen, want wij woonden daarboven." Vooral de geur die er hing, kan ze zich nog goed herinneren. "Die geur hoort zo bij mijn jeugd. Die geur, van ijzer en kolen, hing in het huis als opa aan het vuur stond. Dat hoort bij me", vertelt Annelied terugkijkend.
Ondanks dat vader en opa smid waren, koos Annelied in eerste instantie haar eigen weg. "Ik deed in de vakantie weleens wat klusjes, maar ik had er eigenlijk nooit bij stilgestaan dat ik dit ook echt als vak kon doen." Bij toeval kwam het toch op haar pad. "Ik verhuisde op een gegeven moment naar Amsterdam. Ik ben toen voor mijn eerste woning een eigen tafel gaan maken. Ik kon bij mijn vader terecht om te lassen. Die tafel viel bij vrienden zo in de smaak dat ik er voor hen ook één ben gaan maken. Dit ging even zo door, totdat ik opeens midden in de nacht wakker schrok: dit ga ik de rest van mijn leven doen'', vertelt ze.
In eerste instantie begon ze bij haar vader in de smederij en al snel vond ze daar haar draai. "Ik werd heel blij van ijzer, dat is een bepaald gevoel. Ik vind het een heel mooi materiaal. Op het moment dat het ijzer gaat vormen, verhitten, en het daarna polijsten met een borstel. Zo geef je er leven aan. Je weet niet wat je ziet. Het krijgt een prachtige, zilverachtige glans", schetst Annelied.
Vanuit een gilde kreeg ze rond 2008 te horen dat de gemeente Huizen was begonnen met de bouw van een botterwerf, waarnaast ook een smederij moest komen. De Stichting Vakcentrum Smeden besloot er zijn intrek te nemen om cursussen te geven aan leden. "De vijf dagen dat het gilde niet actief is, zijn mijn werkdagen in de smederij", legt Annelied uit.
Eigen plekje
Nu ze haar eigen plekje heeft, begint Annelied zich ook steeds meer te richten op kunst. ''Wat ik maak is toegepaste kunst. Ik heb bijvoorbeeld een mooi kunstwerk gemaakt voor de kerk in Maarn. Nu ben ik bezig voor de kunstroute 'Over de horizon' op Ameland."
Lekkere flow
Als ze eenmaal bezig is, kan ze de tijd helemaal uit het oog verliezen. "Soms heb ik echt een goede dag. Dan zit je in zo'n lekkere flow: het vuur gaat aan, je gaat aan de slag en alles lukt. Dan rijd ik echt met een lekker gevoel naar huis."
Workshops
Wel is ze ontzettend blij dat ze daarnaast ook workshops kan geven. "Ik zou niet zonder die workshops willen. Je werkt met mensen samen en dat is ontzettend leuk. Zo heb ik bijvoorbeeld elke eerste woensdagmiddag van de maand een kinderworkshop. Daarnaast heb ik die levendigheid ook nodig voor mijn inspiratie", besluit Annelied, die voorlopig nog goed zit in Huizen.
