Een volle tribune tijdens het raadspodium.
Een volle tribune tijdens het raadspodium. Foto's: Bob Awick

Huizen moet nu 'moed en durf' tonen in zaak Havenstraat

Het is nu of nooit voor alle betrokkenen bij de plannen met de Havenstraat. Dat werd wel duidelijk tijdens het zogenaamde raadspodium deze week. De grote vraag is alleen nog hoe het terrein van BN International en de Krachtcentrale moeten worden ingevuld. En wie trekt de portemonnee. Er moet ruimte komen voor cultuur, vindt men. Echter, gaf de projectontwikkelaar aan, ook een commerciële invulling is absolute noodzaak.

Huizen Een haast unieke situatie afgelopen week in de raadzaal van het gemeentehuis. Tijdens het zogenaamde raadspodium over de toekomst van de Havenstraat spraken de verschillende sprekers namelijk voor een volle zaal. Daarmee werd nog maar eens duidelijk dat het onderwerp leeft bij politiek én burgers.

Het deel dat werd besproken is de ruim vijftienduizend vierkante meter grote strook tussen de Krachtcentrale en de Rokerijweg. De gemeente wil van deze belangrijke en toch ook historische weg een verbinding maken tussen haven en dorp. Als er straks misschien wel honderden toeristen met meterslange cruiseschepen in de haven aankomen, moet er wel iets te zien zijn. Het is niet bepaald de bedoeling dat deze toeristen bij het zien van Huizen direct weer huiswaarts willen keren.

Bovendien is het dé kans om verschillende cultuurorganisaties onder een dak te huisvesten en met dit gebied Huizen te zien 'bruisen'. Probleem alleen is hoe een en ander gefinancierd wordt. Een deel van het terrein ligt momenteel braak, maar op een ander deel staan nog enkele gebouwen van BN International.
Als eigenaar van deze grond mag CEO Roland Keim van BNI als eerste het woord voeren. Die maakt meteen duidelijk dat het ook voor de producent van covermaterialen vijf voor twaalf is (geweest). Het bedrijf met nog 250 medewerkers is volgens Keim vanwege de gigantische concurrentie een kleine speler op de markt. Wanneer er nu niets gebeurt, heeft BNI zijn langste tijd gehad, spreekt Keim de aanwezigen toe.
De staat van het gebouw is slecht, de grond vervuild (sanering kost 2,5 miljoen euro) en de machines zijn oud. BNI wil daarom best verhuizen, desnoods binnen Huizen, maar daar moet wel een flink bedrag tegen overstaan. Dat scenario lijkt haalbaar, denkt Keim.

Food retail

Projectontwikkelaar Gert-Jan Veldkamp van WP Retail Invest geeft vervolgens aan dat er op het terrein verschillende functies kunnen komen: vermaak/ontspanning, horeca, educatie, werk & design en natuurlijk het commerciële foodretail. Met zo'n combinatie krijgt de locatie een bovenregionale betekenis, aldus Veldkamp. Hij geeft aan dat er prachtige ruimtes kunnen ontstaan voor publieke functies met respect voor het verleden. Verder is er ruimte voor groen, parkeren en evenementen waarbij mooi kan worden aangesloten op de Krachtcentrale. Voorbeelden die worden genoemd zijn onder meer de Markthallen in Amsterdam en ook Mout/de Gooische Bierbrouwerij in Hilversum.
Klinkt allemaal mooi, denkt de in het publiek zittende Peter Helmus van de Huizer Ondernemersfederatie, maar de afspraak was toch dat de iets verderop gelegen Lidl de enige supermarkt in de buurt mocht zijn. Wat bedoelt Veldkamp precies met foodretail, wil hij weten. Veldkamp geeft toe dat er best een supermarkt zou kunnen komen, al is die term tegenwoordig ouderwets, meent hij. Vandaar de term foodretail. Helmus geeft daarom aan dat wanneer er een grote supermarkt op het terrein komt er zeker geprocedeerd zal worden. Veldkamp antwoordt dat vanavond een avond is van ideeën. "Niemand zit te wachten op een overaanbod en daarna leegstand", aldus Veldkamp. "Deze aspecten worden nauwkeurig afgewogen."

"Huizen is moeilijk te begrijpen", vertelt cultuurondernemer Ernst van der Sloot vervolgens in zijn visie over het voormalig boeren- en vissersdorp. De verschillende trekkers liggen te ver van elkaar vandaan, waardoor de gemeente de aanwezige potentie zou laten liggen. Daar moet verandering in komen. Daarom, aldus Van der Sloot moet Huizen de regie nu zelf voeren en, in tegenstelling tot voorheen, moed en durf tonen én dus acteren buiten de comfortzone. "Doe je dat niet, dan is er geen groei."
In een warm pleidooi voor meer cultuur - "dat bindt mensen, trekt bedrijven en zorgt voor een belangrijk onderscheidend vermogen" - benadrukte Van der Sloot dat het Oude Dorp en de haven altijd het cement van Huizen zijn geweest. "In de Havenstraat kun je het verhaal van Huizen laten zien, horen en voelen. Daarom ook geen supermarkt daar. Dan gaat men denken dat er een winkelcentrum zit."

Omgekeerde wereld

Vervolgens wordt duidelijk dat het tussen de mensen van BNI en de Krachtcentrale niet helemaal lekker loopt. Want wanneer Keim nogmaals benadrukt dat er zonder commerciële drager op het terrein niks gebeurt, spreekt Peter Kos van de Krachtcentrale van een omgekeerde wereld. Wanneer verschillende culturele partijen zich melden bij de Krachtcentrale - en dat zou nu al zo zijn - komt er vanzelf wel een commerciële partij, is de mening van Kos. BNI en WP Retail willen echter eerst een commerciële partij binnenhalen.
Na een boeiend verhaal van Pauline Gmelig Meyling van de bibliotheek, die aangeeft graag in het huidige onderkomen te willen blijven (zie voorpagina) en alle dromers veel succes wenst, is het de beurt aan Kees Teeuwissen en Nienke de Wit van het Huizer Museum. Zij geven aan juist wél te willen verhuizen naar de Krachtcentrale. Het huidige onderkomen aan de Achterbaan is immers te klein, de ruimte te krap.

Geld om te kunnen verhuizen is er echter niet. Teeuwissen roept de gemeenteraad op haar verantwoordelijkheid te nemen en te dokken. Hij kijkt daarbij vooruit op een mogelijke fusie met andere Gooise gemeenten. Een deel van de kunstcollectie van de gemeente Hilversum - nu verstopt onder de grond - zou dan mooi naar Huizen kunnen verhuizen.
Volgens De Wit is de Havenstraat dé plek om functies met elkaar te verbinden. Het zou volgens haar ideaal zijn om in de vernieuwde Krachtcentrale een bibliotheek, museum, kinderwerkplaats en nog veel meer te zien samenkomen. "Een museum is tegenwoordig geen plek meer waar je alleen komt kijken. Waar we nu zitten, kunnen we niet uit de voeten."
Ewoud Doyer van de Historische Kring vindt vooral van belang dat karakteristieke onderdelen, zoals het straatbeeld en gebouwen, behouden moeten blijven. Ook hij roept de politiek op om cultuur belangrijk te maken in de herbestemming.

Toeristen

Ontwikkel het gebied maar houd rekening met een goed logistiek concept, vertelt projectmanager Evert Koster van Amsterdam Cruise Port. Hij verwacht dat de pakweg 180 toeristen die straks twee keer per week met een cruise in de haven aankomen vooral uit Duitsland en Zwitserland komen. En zij blijven niet alleen in Huizen, maar zullen soms ook verder willen richting bijvoorbeeld Naarden-Vesting. En dan is een goede busverbinding wel zo belangrijk. Omdat er vooral ouderen op een cruiseschip verblijven, zijn voorzieningen voor elektrische karretjes net zo belangrijk.
Met een foto uit 1920 van het besproken deel geeft historicus Hans van den Brink aan dat de haven en het Oude Dorp altijd met elkaar in verbinding hebben gestaan. Ook al is de afstand nog zo groot. Hij meent dat er op beide plekken een enorme trekker moet komen. Immers, ook al is de afstand tussen beide plekken nog zo groot, bij een grote trekker gaan mensen er alsnog naartoe. En dan ontstaat er dynamiek in de Havenstraat, verwacht Van den Brink.
Volgens hem bevindt Huizen zich nu in de comfortzone en wordt de potentie van de haven nu niet benut. Aan de Huizer samenleving nu de taak om het rustige te zien veranderen in een vernieuwende en levendige gemeente. Er moet reuring ontstaan, aldus Van den Brink, en bezoekers moeten zich altijd welkom voelen. De laatste spreker van de avond sluit de bijeenkomst daarom af met de woorden: "Gaat u met mij mee naar het bruisende Huizen."

Om dit deel van de Havenstraat gaat het.
Het gebied waarover werd gesproken, maar dan honderd jaar geleden.