Loek Gielen woont niet meer in Suriname, maar maakt zich nog wel druk over de toekomst van Paramaribo-Noord.
Loek Gielen woont niet meer in Suriname, maar maakt zich nog wel druk over de toekomst van Paramaribo-Noord. Foto: Bob Awick

De 80-jarige Loek Gielen helpt mee met een oplossing voor Paramaribo-Noord

Loek Gielen (80) is onder andere samen met een professor van de universiteit van Suriname op zoek naar een oplossing voor de dreigende wateroverlast in Paramaribo-Noord.

HUIZEN "Al in de jaren 60 van de vorige eeuw maakte ik me zorgen over het probleem van wateroverlast in Paramaribo", zegt de nu 80-jarige Loek Gielen. "Toen werkte ik daar met een 5-jarig contract bij de overheid in de wegen- en stedenbouw en verkeerstechniek." Het probleem liet hem niet meer los, temeer omdat de overheid in Suriname het dringende probleem niet oplost.

Suriname speelt een belangrijke rol in het leven van Loek. Hij ontmoette er zijn vrouw en twee van zijn drie kinderen werden er geboren. Toen zijn contract afliep ging hij terug naar Nederland, maar hij solliciteerde bij een adviesbureau en kon weer voor drie jaar naar Suriname. Daarna keerde hij terug naar Nederland, maar na zijn pensionering vertrok hij weer naar Suriname. Inmiddels woont hij al bijna twee jaar in Huizen: dichter bij de kinderen en kleinkinderen. Het wateroverlastprobleem van Paramaribo-Noord laat hem echter niet los en al jaren denkt hij aan oplossingen. "In mijn ogen kan het echt niet langer meer wachten. Over tien jaar is het te laat."
In Paramaribo-Noord komen de Surinamerivier en de Atlantische Oceaan bij elkaar. Daarnaast kent het land ook een kleine en grote regentijd: drie maanden waarbij het hard tot heel hard regent. Daartussendoor zijn steeds drie droge maanden, waarbij die na de grote regentijd heel erg droog zijn. Zaken die meespelen bij het probleem.

Mangrovebomen

"Langs de kust van Suriname stonden vroeger mangrovebomen. Deze kenmerken zich door de hoeveelheid luchtwortels die zij hebben. Deze bomen zijn op sommige plaatsen gekapt. Daar heeft het water nu vrij spel, loopt zo de oever op en bedreigt de kust. In 1965/66 was er al een groot ontwateringsplan opgesteld door de regering, maar het werd maar niet uitgevoerd en het probleem is door de opwarming van de aarde alleen maar groter geworden. Het water is inmiddels merkbaar gestegen en de komende jaren kan de kust van Suriname ook orkanen verwachten."
De stad breidde zich in de tijd dat Loek er in zijn jonge jaren werkte in noordelijke richting uit. "Iets waar ik eigenlijk zelf ook medeschuldig aan ben." Toen een vriend van Loek er vorig jaar een huis wilde gaan bouwen, vroeg hij advies. "Ik vroeg hem of dat wel verstandig zou zijn. Zijn huis zou misschien binnen enkele jaren onder water staan en alleen per boot bereikbaar zijn en niets meer waard." Samen met hem is hij naar een oplossing gaan zoeken.
Loek had het plan om dijken aan te leggen. "Toen ik een professor van de Anton de Kom Universiteit van Suriname tegenkwam en dit met hem besprak, vond hij het geen goed idee. Bij een dijk groeit niets meer. Hij zag een oplossing in het planten van nieuwe mangrovebomen. In Brazilië stroomt de Amazonerivier en die mondt uit in de oceaan. Dat zorgt voor een stroming voor de kust van Suriname waar veel modder in zit." Hij laat een foto zien waarop de modder als een soort van haaienvinnen voor de kust te zien is. "De modderbanken verplaatsen zich al 25 jaar langs de kust. De wortels van de mangrovebomen kunnen de modder vasthouden. Als het water langzaam stijgt, stijgt de modder ook mee. Ook kan de modder opgevangen worden in een soort kwelders waar een waterkering met bamboe is gemaakt. Dat kan een oplossing zijn." Sinds 2010 doet de universiteit daar al onderzoek naar in een proefgebied.

Oplossing

Met de vriend en de professor van de Anton de Kom Universiteit van Suriname is hij nu bezig met het 'Project voorkomen van wateroverlast in Paramaribo-Noord'. Buiten de regering om willen ze aan de slag met de oplossing. "Er zijn 40.000 belanghebbenden in dit gebied. We willen een stichting of vereniging oprichten waar iedereen lid van wordt die in het gebied een belang heeft. Er wordt een bijdrage betaald naar draagkracht. We hopen dan zeker 400.000 euro op te halen. Dan kunnen we een consortium van ingenieursbureaus die wereldfaam hebben opdracht geven om een uitgebreide studie te verrichten naar de gevolgen van de wateroverlast en de oplossingen, en ook wat de kosten hiervan zijn. De uiteindelijke oplossing zal wellicht heel veel geld kosten, maar met een gedegen onderzoek kunnen we misschien wel geld krijgen van de Wereldbank of een andere grote financiële instelling. Lenen heeft geen zin. De mensen zijn te arm om het terug te betalen. Door het project laten ze wel zien dat het ze menens is. Uiteindelijk zullen we de regering er wel bij moeten betrekken, maar dan zijn de eerste stappen gezet."

'Kan echt niet langer meer wachten. Over tien jaar is het te laat'

Gevolgen

De studie zou met 2 à 3 jaar klaar moeten zijn. "Daarna moet er snel iets gebeuren. Dus de studie moet daar ook een tijdlijn voor vastleggen. Ik denk dat het geen tien jaar meer duurt dat Paramaribo-Noord helemaal onder water staat. Dat heeft grote gevolgen voor de mensen, de economie en de gezondheid."