Elk slachtoffer heeft nu een eigen herdenkingstegel die voor het monument ligt.
Elk slachtoffer heeft nu een eigen herdenkingstegel die voor het monument ligt. Foto's: Bob Awick

Monument oorlogslachtoffers aangevuld en vernieuwd

Het herdenkingsmonument voor oorlogsslachtoffers aan het Prins Bernhardplein is aangevuld met 53 namen van slachtoffers. Daarom is het ook vernieuwd.

HUIZEN Wethouder Gerrit Pas heeft dinsdagmiddag het vernieuwde herdenkingsmonument aan het Prins Bernhardplein gepresenteerd. Hij memoreerde daarbij de lange weg die nodig is geweest om tot dit punt te komen. "Al bij mijn aantreden lag er een aanvraag om het aantal namen aan te vullen", zei hij.

Aan het monument zijn nu de namen van nog eens 53 oorlogsslachtoffers toegevoegd, waarvan een groot deel Joods. Het totaalaantal komt daarmee op 98. De namen van de slachtoffers stonden vóór de aanvulling op twee stenen die links en rechts van het monument stonden. Nu ligt er voor elke persoon een granieten gegraveerde tegel met daarop naam, geboortedatum, datum van overlijden en plaats en land van overlijden. De stenen liggen door elkaar, maar familie ligt naast elkaar op een horizontale lijn.

Oorlogsslachtoffers

Met het herdenkingsmonument worden de oorlogsslachtoffers uit Huizen herdacht. Het gaat om burgers en militairen die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Dit staat ook op een aparte tegel bij het monument vermeld.

Waardig

Marijke Terlouw bracht het balletje om het monument aan te vullen aan het rollen en is blij met hoe het monument eruitziet: "Het is mooi en waardig. Ik vind dat het originele monument nu ook beter tot zijn recht komt." Marijke werkt bij de Stichting Christenen voor Israël. In dat kader was ze in Israël en sprak ze met een man die ondergedoken had gezeten in Huizen en dat zette haar aan tot nadenken over het monument en de ontbrekende namen van Joodse slachtoffers. "Dat verhaal maakte indruk op me en bleef hangen. Het was de eerste keer dat ik hoorde dat er in mijn woonplaats ook Joden ondergedoken hadden gezeten. Toen ik hem een paar maanden later nog wat meer informatie wilde vragen, was hij al overleden. De mensen die ons nog wat kunnen vertellen zijn op leeftijd en daarom is het zo belangrijk om dit nu uit te zoeken en nu een gedenkteken te plaatsen. Ik heb zelf in het kader van het onderzoek nog gesproken met de zoon en dochter van de heer en mevrouw Polak, die inmiddels ook op leeftijd zijn. Hun ouders zijn omgekomen in een kamp en zij hebben hier beiden een tegel gekregen. Van de mensen die in kampen stierven is namelijk niets meer over, alleen deze steen met hun naam erop. Zo zullen zij niet in de vergetelheid raken."

'Er is niets meer over, alleen deze steen met hun naam erop'

Onderzoek

In eerste instantie nam Marijke contact op met het 4 mei Comité Huizen om te vragen of er wellicht al onderzoek werd gedaan en of ze kon helpen. Ruim twee jaar geleden begon ze zelf met het onderzoek en vorig jaar deelde de gemeente mee dat de namen van 43 Joodse slachtoffers aan het monument zouden worden toegevoegd. Hier is de gemeente ruimhartig mee omgegaan. Hein Hoffmann van het 4 mei Comité Huizen: "Wie hier geboren of getogen is, gewoond heeft of gestorven is, kan worden opgenomen. Veel Joden zijn bijvoorbeeld eerst naar Amsterdam gegaan, wat een tussenstation was richting de vernietigingskampen. Zij waren toen al uit Huizen vertrokken, maar dit is wel de laatste plek waar ze zich veilig hebben gevoeld."

Aanvullen

Hijzelf kwam ook met een aantal nieuwe namen die konden worden toegevoegd. "Het mooie van dit nieuwe monument is dat we het kunnen blijven aanvullen. Ik heb nog zo'n 5 namen die ik aan het uitzoeken ben. Tegenwoordig kan dat makkelijker nu via internet allerlei archieven toegankelijk zijn. De antwoorden zijn daar te vinden." Een van de namen die door zijn inspanning is toegevoegd, is die van Pietertje Boerhout-Brands. "Zij vertrok uit Huizen naar Indonesië met haar man die in het leger zat, waar ze uiteindelijk in een kamp omkwam. Zij had tot die tijd haar hele leven in Huizen gewoond. Een tegel met haar naam hoort hier dus ook te liggen."

Virtueel monument

Wethouder Pas is tevreden met hoe het monument nu is geworden. "Wat je nu pas ziet is dat de hemel door de stenen wordt weerspiegeld. Dat zie je niet als je de stenen op een bureau legt", zegt hij. "Naast het stenen monument komt er op de website van de gemeente Huizen ook een virtueel monument voor alle slachtoffers van oorlogen sinds de Tweede Wereldoorlog. Over een paar weken is dat gereed. Daar staat meer informatie over de slachtoffers. Zo zullen ze niet vergeten worden." Op 4 mei zal de jaarlijkse dodenherdenking bij het vernieuwde monument plaatsvinden.

Voorheen stonden de namen naast het monument.