Ouderenmishandeling komt vaak voor en het geweld stopt niet vanzelf
Ouderenmishandeling begint vaak klein, maar wordt meestal groter en erger. Familie, vrienden of buren kunnen hulp inschakelen.
Regio "Als ik kijk naar mijn seniorendossiers is in de helft van de gevallen sprake van ouderenmishandeling", zegt bewindvoerder Piet Veldhuizen. Ook maatschappelijk werker Margriet de Jong kent veel voorbeelden van 'ontspoorde mantelzorg'. "Een eenvoudige oplossing om ouderenmishandeling te voorkomen, is er niet, maar het helpt als je erover praat met de oudere."
Ouderenmishandeling begint vaak klein, bijvoorbeeld het stevig beetpakken als de oudere niet luistert, maar kan groter worden als er niemand is die ingrijpt en de mantelzorg iemand boven het hoofd groeit, merkt De Jong. Naast maatschappelijk werker is zij ook aandachtsfunctionaris Ouderen voor Gooi en Vechtstreek. "Dan denk ik aan die echtgenoot die zijn vrouw opsloot in de badkamer als hij boodschappen moest doen en vond dat hij de zorg best wel goed geregeld had. Het is een van de vele voorbeelden van wat wij 'ontspoorde mantelzorg' noemen."
Ook het ongevraagd beslissingen voor iemand nemen of als mantelzorger de eigen boodschappen doen met de pinpas van de oudere zijn vormen van financiële ouderenmishandeling die in het begin bescheiden lijken, maar snel uit de hand kunnen lopen, weet Iris Boerebach, medewerker bij Veilig Thuis. "Een cliënte van mij heeft twee kinderen die terugkijken op een traumatische jeugd, waarvan zij hun moeder de schuld geven. Zij stellen nu eisen als genoegdoening en er is een patroon ontstaan van emotionele en financiële mishandeling. Mevrouw dreigde zelfs haar huis te verliezen en heeft ons gebeld." Bij de aanpak van dit soort vormen van ouderenmishandeling is Boerebach erg voorzichtig. "We doen alles in haar tempo. Net als veel andere ouderen is deze mevrouw bang het contact met haar kinderen te verliezen en dat wil ze pertinent niet."
Ook Piet Veldhuizen merkt dat de angst om te vereenzamen senioren weerhoudt om hulp te zoeken. "En weet je wat het verrassende is? Dat gebeurt niet, kinderen blijven komen." Als bewindvoerder heeft hij zeggenschap over het vermogen en veel mogelijkheden om financieel misbruik te stoppen, maar dat betekent niet dat hij, in eigen woorden, 'als een olifant door de financiële porseleinkast banjert'. "Wij kijken altijd naar het belang van onze cliënt", zegt hij. "En doen alleen het noodzakelijke om het misbruik te stoppen."
Het aantal ouderen in Gooi en Vechtstreek groeit en zij zijn ook vaker en langer aangewezen op mantelzorg. Reden waarom verschillende partijen zich in Gooi en Vechtstreek hebben verenigd binnen de Lokale Alliantie Ouderenmishandeling, waaronder het notariskantoor van Dave Volmer. "Wij doen veel familierecht en zo nu en dan hebben ook wij onze bedenkingen", legt Volmer uit. "Daarom voeren wij gesprekken over bijvoorbeeld het testament het liefst alleen met de cliënten zelf. Als er twijfels zijn, voeren wij een tweede of derde gesprek, zo nodig bij de cliënt thuis als dat helpt om vertrouwen te winnen." Ook bij een nieuwe partner die zichzelf een groot geldbedrag wil toebedelen, is de notaris alert. "Soms kost het veel tijd om te achterhalen wat de cliënt werkelijk wil, maar ik zie het zeker als mijn verantwoordelijkheid om de echte wens te achterhalen."
Een buurvrouw of familielid die ziet dat dingen in de zorg voor ouderen misgaan, kan volgens Margriet de Jong het beste proberen om met de oudere zelf in gesprek te gaan, maar gemakkelijke oplossingen bestaan niet, voegt ze er direct aan toe. Het is altijd mogelijk om Veilig Thuis te benaderen: 0800-2000 of veiligthuisgv.nl. "Wij zijn altijd bereikbaar voor advies en inwoners kunnen eventueel anoniem een melding doen", benadrukt Iris Boerebach. "Wanneer je ziet dat een oudere acuut gevaar loopt, bel je 112. Dan is het een zaak voor de politie."