Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum bestaat 100 jaar
Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum bestaat 100 jaar. Van openbare leeszaal is de bieb een hart van de samenleving geworden. Nog steeds een plek waar iedereen kan binnenlopen zonder lid te zijn en zonder een verplichte consumptie. In die honderd jaar is er veel veranderd. De digitale revolutie heeft de bibliotheek veranderd, maar het papieren boek is er niet door ten onder gegaan. Genieten van boeken en een leven lang leren zijn nog steeds een doel.
HUIZEN Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum bestaat 100 jaar en dat wordt gevierd met zo'n 100 dagen feest in de beide vestigingen aan Plein 2000 nummer 1 in Huizen en Brink 29 in Laren. "Beide bibliotheken zijn in 1920 ontstaan", vertelt directeur Pauline Gmelig Meyling. "Toen werden ze nog Openbare leeszaal en bibliotheek genoemd. Het doel was doen om te genieten van boeken, te lezen, leren en je blijvend te ontwikkelen."
Inmiddels is er in die afgelopen honderd jaar veel veranderd. Persoonlijke ontwikkeling is daarbij altijd wel een rode draad geweest. "Het begint al op consultatiebureau's waar we mensen voorlichten over het belang van voorlezen en het eindigt in de zorginstellingen met VoorleesKrachten. Wie lezen leuk vindt, gaat taal beter af. Heeft daardoor een grotere woordenschat en doet het beter op school. Kan moeilijkere teksten lezen, wat ook goed is voor een carrière." Jacqueline Straathof, hoofd Front Office van de bibliotheek, vult dat nog aan: "Wie eenmaal een voorsprong heeft op taalgebied houdt die ook. Dat geldt trouwens vaak ook voor een achterstand." Om die achterstand weg te werken, is er bijvoorbeeld de VoorleesExpress. Vrijwilligers lezen in gezinnen voor en helpen ouders met het voorlezen.
Speerpunten
De bibliotheek is vroeger gestart als initiatief van particulieren met een kleine bijdrage. Daarna werd het een Rijksoverheid, maar sinds de jaren 90 van de vorige eeuw is het een door de gemeente gefinancierde instelling. "Het zijn onze opdrachtgevers die samen met ons de speerpunten van ons werk bepalen", legt Pauline uit. Naast taal- en leesbevordering en het terugdringen van de laaggeletterdheid is de bibliotheek ook een plek waar mensen kunnen deelnemen aan de maatschappij en een levendige locatie voor cultuur. "Wij zijn in Laren ook bewust in het Brinkhuis gaan zitten met de bibliotheek. Daar is ook een prachtige theaterzaal die we kunnen gebruiken." Jacqueline: "En in Huizen hebben we de kunstuitleen. De centrale kunstuitleen zit oorspronkelijk in Hilversum en wij zijn een van de uitleenpunten. Voor een kleine prijs kun je een kunstwerk lenen. Wij zijn daar erg trots op." Het is ook het vertrekpunt voor de Atelierroute Huizen. Pauline: "We zijn wat cultuur betreft de spin in het web." Het belang van de bibliotheek wordt nog eens onderstreept door de drie gemeenten door er voor te zorgen dat inmiddels alle jongeren tot 13 jaar gratis lid kunnen zijn. "Dat was vroeger tot 6 jaar. Een ontzettend mooi jubileumcadeau", vindt Pauline.
Maatschappelijk hart
"We zijn het maatschappelijke hart en de centrale ontmoetingsplek. Iedereen kan bij ons binnenlopen en een boek of tijdschrift lezen of een rustige plek zoeken om te studeren. Daar hoef je geen lid voor te zijn en je hoeft ook niet verplicht een consumptie af te nemen." Uit onderzoek blijkt dat 22% van de bevolking lid is van een bibliotheek en 44% wel eens bij de bibliotheek komt voor een lezing, met de kinderen, voor een workshop of om kranten of tijdschriften te lezen. Jacqueline: "Ook in Blaricum en Laren is gevraagd aan inwoners wat zij van de bibliotheek vinden. Zij gaven aan de bibliotheek belangrijk te vinden. Daardoor voelen we ons gesteund in ons werk." Werk dat door 27 fulltime en parttime beroepskrachten en 70 vrijwilligers wordt gedaan, waarbij veel van het werk voor de meeste inwoners zich achter de schermen afspeelt.
Persoonlijke ontwikkeling is in 100 jaar bibliotheek altijd wel een rode draad geweest
Pauline heeft om dat te illustreren wat cijfers opgezocht. "Vorig jaar hebben we 214.000 bezoekers en 165 klassen van het basisonderwijs in de bibliotheek mogen ontvangen. Daarnaast hebben we 350 activiteiten georganiseerd. Soms hebben we drukke dagen waarop twee scholen langskomen, er 's middags een leeskring is en 's avonds een workshop."
Digitale middelen
Jongeren wordt bijvoorbeeld geleerd hoe zij kunnen omgaan met de informatieovervloed die digitale middelen met zich mee brengen. Jacqueline: "Er is bijvoorbeeld nepnieuws of commerciële reclame. Wij leren ze met het programma Mediawijsheid hoe om te gaan met die informatie en hoe ze de juiste informatie kunnen scheiden van onjuiste. Ook maken we ze onder andere bewust van het gebruik van sociale media. Wat een sensuele foto in hun tijdlijn kan doen als ze later gaan solliciteren of we geven les over digitaal pesten. Hiervoor hebben we een gecertificeerde mediacoach."
Ook volwassenen die niet zo goed weten hoe ze moeten omgaan met internet kunnen terecht bij de bibliotheek. Bijvoorbeeld om een cursus Klik & Tik te volgen, waar ze beter leren omgaan met de computer, de tablet en internet. Daarnaast kunnen er vragen worden gesteld in het Digi&Taalhuis van de gezamenlijke Gooise bibliotheken. Pauline: "Samenwerking is op ons lijf geschreven, dus ook met de andere bibliotheken in de regio. Zo kunnen we een stevige basis vormen voor ons werk."
Digitale middelen hebben het werk van de bibliotheek veranderd, maar niet het papieren boek vervangen. "De hype van het e-book is eigenlijk wel over", zegt Pauline. Slechts 2 tot 5% van de uitleningen en verkopen is een e-book. Je ziet dat mensen voor hun vakantie vaak hun e-reader volladen, maar daarbuiten liever een papieren boek kiezen." Jacqueline: "Tegen de vakantietijd zien we ook heel veel vragen binnenkomen over e-readers. Dan hebben we daar ook weer een spreekuur voor."
Boeken
Het aanbod van de bibliotheek is groot en voor iedereen. Ook als het gaat om de boeken die er staan en uitgeleend worden. Zo zijn er speciale boeken voor mensen die niet zo goed kunnen lezen. "Deze hebben kortere zinnen en makkelijker woorden", aldus Pauline. Daarnaast zijn er de grote letterboeken, voor mensen die slechter zien. In de 'Geheugensteun' staat voor professionals, mantelzorgers en vrijwilligers een hele selectie boeken over dementie. Inmiddels hebben ook luisterboeken de intrede gedaan. "Dat wordt allemaal landelijk geregeld door de Koninklijke Bibliotheek." Ook aan de jeugd is gedacht. Jacqueline. "We hebben kinder- en jeugdboeken voor iedere leeftijd. Voor jongeren vanaf 12 jaar hebben we een speciale kast. Zij zijn vaak te oud voor de jeugdboeken en vaak nog te jong voor de boeken voor volwassenen."
Enthousiast
Pauline en Jacqueline kunnen nog uren enthousiast vertellen over wat de bibliotheek allemaal te bieden heeft. Voorleesgroepen voor ouderen, leeskringen, huiswerkbegeleiding, een nieuwe samenwerking met het Schrijversgilde in Huizen dat leidde tot een open podium. De lezingen, workshops, tentoonstellingen. Ze springen overal op in en gaan met hun tijd mee. Inmiddels is het niet meer de plek waar een strenge bibliothecaresse 'stttt' zegt, maar mag je er zachtjes praten, met iemand afspreken, samen studeren of alleen. Een plek die ook door de overheid meer en meer gebruikt zal worden om inwoners te informeren. Pauline: "Je kunt hier al met hulp van onze samenwerkingspartners leren hoe je je belastingformulier kunt invullen of hulp krijgen hiermee en in de toekomst kun je hier ook terecht met allerlei vragen over de E-overheid bij een zogeheten Informatiepunt Digitale Overheid."
Feest vieren
De bibliotheek is inmiddels verankerd in de samenleving en wettelijk ligt vast wat haar functie is. Het 100-jarig bestaan is dan ook een mooie gelegenheid voor de bibliotheek om feest te vieren. Jacqueline: "Dat gaan we zo'n honderd dagen doen met verschillende activiteiten in zowel de vestiging in Huizen als Laren." Ze licht graag een tipje van de sluier op van de komende activiteiten. "Op 7 februari hebben we een sing-along van Nederlandstalige liedjes samen met het Taalcafé en anderstaligen in Huizen en samen met de Speeltrein, Jeugd en Gezin, Versa Welzijn en de Speel-o-theek organiseren we 10 februari de Voorleeshoek Live. De Voorleeshoek is een online platform met voorleesfilmpjes voor kinderen van 0-10 jaar. Met beeld en geluid. Leden van de bibliotheek kunnen gratis inloggen. Nu komen ze live bij de bibliotheek in Huizen. Dat wordt vast een leuke en gezellige ochtend. In maart staan er hele mooie activiteiten in Laren op de rol."
Meer lezen over alle activiteiten van de bibliotheek en de viering van het 100-jarig jubileum kan via bibliotheekhlb.nl.