Emma Branderhorst (links) met  Alicia Prinsen (Ruby) en Astrid van Eck (moeder Barbara).
Emma Branderhorst (links) met Alicia Prinsen (Ruby) en Astrid van Eck (moeder Barbara). Foto: IJswater

Emma maakt film over menstruatie-armoede

Regisseur Emma Branderhorst (25) is oud-leerling van de Huizermaat en heeft in de gymzaal opnames gemaakt voor haar nieuwe film Vlekkeloos

“Vlekkeloos gaat over menstruatie-armoede met in de hoofdrol de 15-jarige Ruby. Ruby leeft met haar moeder Barbara en zusje onder de armoedegrens. Ze gaan elke week naar de Voedselbank en als Ruby of haar moeder ongesteld zijn, is er te weinig geld voor tampons of maandverband. Je moet dan met andere oplossingen komen om toch naar school te kunnen. Sommige meisjes gebruiken dan een krant, want dat absorbeert beter dan wc-papier, sokken of lappen, maar daardoor is de kans op infecties wel groter”, vertelt Emma.

Tweede film

Voor haar is het de tweede film. “Ik heb gestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht als regisseur en afgestudeerd met mijn korte film ‘Onderhuids’, dat deels over mijn ervaringen uit mijn eigen jeugd gaan en de vriendschappen die ontstonden op de Huizermaat. Ik wilde al lange tijd weer een film maken en ben die gaan schrijven tijdens de lockdown vorig jaar.”

Groter taboe op armoede

“Tijdens mijn research kwam ik erachter dat een op de tien vrouwen en meisjes in Nederland geen maandverband of tampons kunnen kopen door armoede en dat het een groot taboe is vooral onder jonge meisjes. Ik kwam toen op het idee om daar een film over te maken.”

“Ook kwam ik erachter dat een feministische organisatie onderzoek had gedaan hoe vrouwen hun menstruatie doorkomen als ze de Voedselbank nodig hebben om te overleven of als ze dakloos zijn. Ik ben toen langsgegaan bij de Voedselbank en heb daar een tijdje op de vrijdag geholpen voor mijn onderzoek. Daar zag ik dat ze regelmatig acties hebben zodat er tampons en maandverband beschikbaar waren, maar dat was lang niet genoeg voor iedereen.”

‘Ik vind dat in Nederland maandverband en tampons ook gratis verkrijgbaar moet zijn’

“Tijdens mijn onderzoek kwam ik erachter dat Nieuw Zeeland in het zorgverzekeringspakket wel gratis menstruatiemiddelen aanbieden. Ik vind dat in Nederland maandverband en tampons ook gratis verkrijgbaar moet zijn voor vrouwen en meisjes die dat niet kunnen betalen.”

“Wat ik ook zag, is dat er een taboe is op ongesteldheid, maar nog een groter taboe op armoede. Als je dat allebei hebt, is dat echt heel moeilijk om over te praten, ook met je vriendinnen. Het kan dan gebeuren dat de meisjes zich ziek melden op school en zo achterstand oplopen, de deur niet uit durven of veel te lang met een tampon of maandverband lopen. En dan leven wij in zo’n rijk land als Nederland.”

“Het leek mij een heel goed idee om dat onder de aandacht te brengen en daarom is deze film ontstaan. Ik zou ook graag willen dat de politiek deze film gaat bekijken om dit onderwerp bespreekbaar te maken en samen tot een oplossing te komen.”

Verschillende locaties

De film is voor een deel opgenomen in Scholengemeenschap Huizermaat, maar ook in de Bijlmer in Amsterdam. “Daar hebben we opnames gemaakt in een appartement, om te laten zien hoe het gezin leeft, bij de Voedselbank in Amsterdam en opnames opgenomen op het dak van De Krachtcentrale in Huizen. De reden dat we op verschillende locaties hebben gedraaid, is omdat we geen duidelijke locatie wilde laten zien, maar juist een ondefinieerbare plek die voor iedereen geldt.”

‘Misschien kunnen we Vlekkeloos in de zomer in De Krachtcentrale laten zien’

Emma vertelt dat ze nu druk bezig zijn met de montage en dat ze volgende week de muziek en sounddesign gaat toevoegen. “We hopen dat we met de film in september in première kunnen gaan en dan heel graag bij het Nederlands Filmfestival. Maar misschien kunnen we in de zomer de film al laten zien in De Krachtcentrale, maar dat moeten we nog afwachten tijdens deze coronatijd. Mijn eerste film heb ik ook in De Krachtcentrale laten zien en dat was echt geweldig.”

Mijn droombaan

“Voor mij is dit soort films maken echt een droombaan en dat ik deze verhalen mag vertellen, alles mag verzinnen voor de opnames samen met het leukste team dat er bestaan. Voor mijn afstudeerfilm Onderhuids heb ik in 2019 de prijs voor de Beste Korte Nederlandse Film op het Cinekid Filmfestival gewonnen. En ik ben nu bezig met mijn derde film Zinken dat over een complexe relatie gaat tussen een moeder en dochter door de scheiding van haar ouders.”

In die film zoekt de veertienjarige Rosa houvast bij haar moeder, maar die kan dat niet geven waardoor ze allerlei leugens over haar moeder gaat vertellen om toch aandacht te krijgen bij clubgenoten van haar vereniging. “Dit wordt ook weer een coming of age verhaal want ik hou van maatschappelijke onderwerpen en dat dan samenbrengen met fictie in een film.”

Scholen en festivals

“Ik probeer mijn eigen verhalen zelf te schrijven, maar heb gelukkig wel hulp van scenarist Milou Rohde. Naast mijn films, die geproduceerd worden door productiebedrijf IJswater, wil ik ook graag series gaan maken. Ook zou ik het heel mooi vinden als mijn films op scholen in Nederland te zien zijn of op festivals zodat ze kunnen zorgen voor meer openheid in onze samenleving en dan vooral onder jongeren.”

De opnamen van de film op de Huizermaat een paar wegen geleden. (Foto: Huizermaat)

Afbeelding