Heerlijk zeilen in een speciale Hanza 303 zeilbootje.
Heerlijk zeilen in een speciale Hanza 303 zeilbootje. Foto: Stichting Sailability Huizen

Genieten van wind, lucht, en water

Bij Stichting Sailability Huizen kunnen mensen met een beperking zelf zeilen in een speciaal zeilbootje. Alleen of samen met een begeleider geeft dat een gevoel van vrijheid en kun je genieten van de wind, de lucht, het water, de omgeving en kom je helemaal tot rust. 

Leon Calis is sinds deze maand voorzitter van Stichting Sailability Huizen als opvolger van Frans Kolk. “In 2010 is de stichting opgericht in Huizen en was Frans de voorzitter. Maar Frans is bijna tachtig dus werd het tijd voor een jongere opvolger en dat mag ik nu doen. Ik zit ook al elf jaar bij de stichting en ben begonnen als zeiler en begeleider.”

Wereldwijde organisatie

Stichting Sailability is een wereldwijde organisatie die zich bezig houdt met het bevorderen van zeilen voor mensen met een beperking. “Het maakt voor ons niet uit wat voor beperking je hebt. Een lichamelijke, geestelijke of een combinatie daarvan? Iedereen is bij ons welkom. We zitten bij Jachthaven ‘t Huizerhoofd en die heeft allemaal faciliteiten voor ons geregeld. Zo hebben we een bredere steiger gekregen waarop we een tillift kunnen installeren.”

(Tekst gaat verder na de afbeelding)

Op de brede steiger kan een tillift worden bevestigd. (Foto: Stichting Sailability Huizen)

“Veel van onze deelnemers zitten in een rolstoel en met de speciale lift worden ze in de boot getild. De helling is minder steil gemaakt zodat het voor ons makkelijker is om de bootjes in het water te krijgen. Er zijn op het terrein van de jachthaven invalidetoiletten en voor rolstoelgebruikers is het restaurant en terras met een lift bereikbaar zodat ze heerlijk kunnen genieten van een kopje koffie, drankje en het mooie uitzicht over het Gooimeer.”

Drie speciale zeilbootjes

Voor mensen met een beperking heeft Sailability Huizen drie speciale Hanza 303 zeilbootjes. “Deze boten liggen laag in het water en hebben een hele zware kiel waardoor ze niet kunnen omslaan. De zeiler ligt laag in de boot waardoor de stabiliteit vergroot wordt. Er kan eigenlijk niets misgaan in de boot. Geen giek tegen je hoofd krijgen als je overstag gaat en met behulp van een joystick kan de boot elektrisch worden bediend. Het enige dat misschien kan voorkomen, is dat je stil komt te liggen als je probeert tegen de wind in te zeilen.”

Zelfstandig of met begeleider

“In een bootje kan een deelnemer zelfstandig zeilen of samen met een begeleider. Iemand die blind is, hoeft niet te denken dat hij of zij niet kan komen zeilen. Je zit dan samen met een begeleider in de boot. We geven ze de schootlijn en helmstok van het roer in handen om te kunnen zeilen. Natuurlijk zeggen we dat ze een beetje naar links of rechts moeten om niet met andere boten in aanraking te komen.”

“Naast een zeilboot, vaart er ook altijd een begeleidingsboot mee in de buurt om toezicht te houden. Mocht er iets misgaan, is er altijd hulp op het water aanwezig. Als je zelfstandig in de boot zit, krijg je ook een portofoon om je nek zodat je met ons kunt communiceren als je tegen een probleem aanloopt. Dan kunnen we meteen komen met onze begeleidingsboot.”

Mondkapjes en handschoenen

Stichting Sailability Huizen heeft 25 vrijwilligers en voor komend jaar zijn er acht zeildagen ingepland. “Normaal organiseren we rond de twaalf zeildagen per jaar maar door de coronamaatregelen hebben we dat teruggebracht naar acht. We mogen wel samen in het bootje zitten omdat er uitzonderingen zijn voor begeleiding van mensen met een beperking en je hoeft als begeleider geen anderhalve meter afstand te houden. We zeilen wel met mondkapjes op en hebben handschoenen aan. Na een zeiltocht worden de boten helemaal schoon gemaakt en gelukkig zijn bijna al onze deelnemers gevaccineerd.”

“Onze eerste zeildag is op zondag 16 mei en het seizoen loopt door tot in september. We hopen dat we dit jaar weer helemaal volgepland wordt. Voor zo’n zeildag hebben we zes vrijwilligers nodig. We kunnen dan de deelnemers in de drie bootjes begeleiden zodat ze tegelijk kunnen zeilen. In de begeleidingsboot zitten twee vrijwilligers en een vrijwilliger staat op de kant.”

‘Mocht er een calamiteit gebeuren in een zeilboot dan kan er meteen actie worden ondernomen’

“Mocht er een calamiteit gebeuren in een zeilboot dan kan er meteen actie worden ondernomen door bijvoorbeeld een ambulance op te vangen als iemand een epileptische aanval heeft gekregen. Ook verwelkomt die vrijwilliger de nieuwe deelnemers die naar de haven komen.”

“Voor de vrijwilligers is het echt een leuke dag en veel begeleiders hebben als hobby zeilen. Als je samen kunt genieten op het water en je ziet dat de mensen met een beperking zoveel plezier hebben op het water, dan doet dat echt iets met je. Samen voel je een soort vrijheid, krijg je energie en plezier.”

“Veel deelnemers gaan er vanuit dat ze ooit de mogelijkheid hadden om dit te doen. Onze stichting kan altijd vrijwilligers gebruiken en die hoeven niet per se te kunnen zeilen. Je kan in dat geval mee in de begeleidingsboot of op de wal blijven, want hoe meer vrijwilligers we hebben, hoe meer zeildagen we kunnen organiseren.”

Proefzeilen 

“Als mensen een dag proefdraaien zien we vaak dat ze daar een wauw-gevoel aan overhouden. Ze wisten niet dat het echt zo leuk was en komen meteen bij onze stichting als vrijwilliger. We hebben wel als spelregel dat elke vrijwilliger drie dagen per jaar moet inplannen om mee te helpen of om te zeilen.”

Grote smile op zijn gezicht

Wat doet zeilen eigenlijk met je? “Het mooiste verhaal is van een deelnemer van ons. Marco was vroeger een frequent zeiler. Samen met zijn zeilmaat had hij een eigen zeilboot en waren ze heel vaak op het water te vinden. Tijdens een vakantie ging Marco duiken en kreeg een duikongeluk. Gelukkig heeft hij het overleefd maar wel met een hersenletsel en is gedeeltelijk verlamd.”

“Marco heeft lang moeten revalideren, maar daarna ging het gelukkig wel veel beter met hem. Hij had altijd het idee dat hij nooit meer kon zeilen totdat Marco Sailability leerde kennen. Op dit moment zeilt hij bij ons solo of samen met zijn zeilmaat in een van onze speciale zeilbootjes. Ik vind het echt geweldig dat Marco weer heerlijk kan zeilen en kan genieten van het water. Als je hem in de zeilboot ziet, heeft hij altijd een grote smile op zijn gezicht.”

Afhankelijk van donaties en giften

“Wie mee wil zeilen of zich aan wil melden als vrijwilliger, kan kijken op

www.sailability.nl

. Op de site staan de achttien locaties in Nederland waar je kunt gaan zeilen en kun je je opgeven voor een zeildag. Je zeilt dan anderhalf uur en dat klinkt misschien kort, maar voor mensen met een beperking is dat lang genoeg want dan is de energie vaak op van de inspanningen en indrukken.”

“Een zeildag kost 15 euro per deelnemer en daar kunnen we niet van rondkomen. Daarom zijn we ook afhankelijk van donaties en giften om het als stichting financieel te overleven. Gelukkig krijgen we regelmatig een donatie, zoals laatst van iemand die jarig was en een fooienpot had neergezet omdat hij alles al heeft. Ook hebben we 800 euro gekregen van het Rabobank Coöperatief Fonds en hebben we onze zwemvesten kunnen vervangen voor nieuwe. Dat was hard nodig want die vesten waren al tien jaar oud en versleten.”

Geen zeildag bij harde wind en onweer

Leon vertelt vol enthousiasme dat hij van alles doet bij de stichting. “Soms ben ik walcoördinator, soms zit ik op de begeleidingsboot, maar meestal ben ik begeleider in de zeilboot. Ik vind dat geweldig om te doen, lekker met een deelnemer ouwehoeren en als het mogelijk is, probeer ik ze ook zeilles te geven. Ik heb jarenlang zeilles gegeven aan kinderen en je merkt dat de mensen met een beperking het leuk vinden om het zelf te doen. Ze willen weten wat overstag gaan is, hoe je een gijp maakt en wat bak- en stuurbord zijn.”

“Bij ons gaan in principe alle zeildagen door en laten we ons niet tegenhouden door slecht weer. Mensen plannen het van tevoren in en willen die dag dan ook echt graag komen zeilen. Als het een beetje regent, hebben we regenpakken ter beschikking. Vaak heb je net zoveel plezier met een regenbuitje als in het zonnetje. Natuurlijk hebben we wel een grens. Als het echt te hard waait of als er onweer opkomst is en dan zeggen we het af. We gaan dan wel kijken wanneer we een nieuwe zeildag kunnen regelen.”

Op het water voel je de vrijheid 

“Ik weet ook uit ervaring dat je op het water de vrijheid voelt, actief bezig bent, maar dat je ook rustig wordt. Op de boot zit je dicht bij het water en als je jouw hand over de rand laat hangen, voel je het water. Vooral mensen die blind zijn, vinden dit heerlijk. Als de deelnemers genieten, dan genieten wij als vrijwilligers ook en zitten we beide met een glimlach in de zeilboot.”

Leon Calis zit met veel plezier in de begeleidersboot. (Foto: Stichting Sailability Huizen)