'Als er een ongelukje gebeurt, kan je niet eens even opruimen. Daar is geen tijd voor.'
'Als er een ongelukje gebeurt, kan je niet eens even opruimen. Daar is geen tijd voor.' Foto: Enter Media

'Schoon en leefbaar huis is zo niet te doen’

De gemeente gaat volgende week dinsdag in gesprek met medewerkers die werkzaam zijn in de huishoudelijke hulp. Sinds begin dit jaar wordt er namelijk gewerkt met het zogeheten KPMG-normenkader en daardoor worden mensen ‘gekort’ en dat steekt.  ”Zelfredzaam zijn in een schoon en leefbaar huis wat de doelstelling is, is zo niet te doen”, zegt Anneke*.

Zij werkt al sinds 2009 als huishuidelijke hulp en maakte in 2015 ook al een bezuiniging mee. “Toen vonden er de zogeheten keukentafelgesprekken plaats. Dat kan nu niet, dus nu wordt er telefonisch gekeken wat er nodig is.” Ze legt uit dat de gemeente Huizen met ingang van 1 januari het zogeheten KPMG-normenkader hanteert om de hoeveelheid hulp via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) vast te stellen.

Minuten

“Dat normenkader hanteert een aantal minuten per taak. Zo krijg ik bij een van mijn cliënten 10 minuten om twee slaapkamers te stoffen en stofzuigen. Dat is 5 minuten per kamer. Ze gaan er vanuit dat een van de kamers toch niet gebruikt wordt, maar dat is vaak niet zo. Het kan een rommelkamer, hobbykamer of logeerkamer zijn. Die moet je toch ook schoonhouden. Er wordt ook niet gekeken naar de grootte van het huis.”

Bij een andere cliënt komt ze twee keer in de week en doet ze ook elke keer de was. “Voor wasverzorging in een eenpersoons huishouding staat  35 minuten. Deze cliënt krijgt nog 16 minuten extra in de week, omdat ze beperkt is en minder kan doen. Dat is 51 minuten per week. Als je dus beide keren komt, dan heb je net iets meer dan 25 minuten voor de was. Deze mevrouw is 1.38 minuten gekort op de 6 uur hulp die ze had.”

‘Ik heb er een brief over geschreven naar de burgemeester. Ik vond dat dit niet kon’

Helemaal verbaasd was Anneke toen ze van een cliënt hoorde dat die 2 minuten was gekort. “Ze had maar 2.10 minuten en dat worden er 2.08. Ik heb er een brief over geschreven naar de burgemeester. Ik vond dat dit niet kon. Het is al zo weinig. Hij antwoorde natuurlijk niet zelf, maar ik kreeg wel een brief waarin ze gingen kijken of dit soort nutteloze kortingen niet meer werden opgelegd.”

Anneke begrijpt dat de gemeente zich aan de regels moet houden. “Die zijn nu eenmaal door het kabinet zo vastgesteld. Omdat er geen inkomenstoets meer is, mag iedereen via de Wmo een beroep doen op huishoudelijke hulp bij de gemeente. Dat kost teveel geld. De huidige regeling gaat zo wel ten koste van mensen die zelf geen hulp kunnen betalen en het nu met minder moeten doen.”

Ze vraagt zich ook af of de gemeente er rekening mee heeft gehouden dat huishoudelijke hulpen nu bij meer cliënten moeten gaan werken om aan hun aantal uren te komen. “Waarschijnlijk worden dat er dan drie op een dag. Consulenten hebben tegen cliënten gezegd dat we ook geen koffie meer mogen drinken of een boterham eten, dat moeten we maar onderweg doen.”

Behoefte aan praatje

Voor haar is het sowieso lastig, want Anneke gaat op de fiets. “Daar krijg ik dan wel 1,18 euro per dag voor. Inclusief mijn loon voor de afgelopen vier weken heb ik netto 1.037 euro verdiend. Ik heb 85 uur heb gewerkt, dat is dus 12,20 euro netto per uur. Maar het ergste vind ik het voor de cliënt. Wij zijn zeker in deze tijd nog de enige die ze zien en zij hebben juist behoefte aan een praatje.”

“Ik werk bij mensen die kwetsbaar zijn. Als er een ongelukje gebeurt als ik er ben, heb ik eigenlijk geen tijd om iets op te ruimen of ze even te helpen. Er mag niet meer elke week gestofzuigd worden, een keer in de twee weken is genoeg volgens de consulenten. Ook de wc’s een keer in de twee weken.”

“’Schoon en leefbaar huis’, dat zijn de woorden van de gemeente, maar dat is het dus niet meer. Dit terwijl een cliënt zelf niets in de huishouding kan en de hele dag wel in die woning is. Dit zijn een paar van de noodzakelijke dingen die wel degelijk elke week gedaan moeten worden om een woning schoon en leefbaar te houden. Blijkbaar hebben de consulenten van de gemeente geen idee wat het werk van een huishoudelijke hulp inhoudt.”

‘We kunnen wel begrip voor elkaars werk krijgen’

Dat laatste is dan ook de reden dat zij een van de huishoudelijke hulpen is die in gesprek gaat met de consulenten. “Ik weet dat het niets aan de regeling zal veranderen, die staat vast, maar we kunnen wel begrip voor elkaars werk krijgen. Wij kunnen vertellen hoe het er aan onze kant uitziet.” Ze is niet de enige die bij de gemeente aan de bel trok. Een groep anderen schreef ook een brief met een noodkreet naar de gemeente.”

Anneke: “Ik weet dat de gemeente ook al een aantal brieven met een noodkreet naar de regering heeft gestuurd. Dat hebben ze verteld. Ik weet zelf niet hoe ik daar mijn probleem onder de aandacht krijg. Laren kiest er voor om, tegen de wet in, wel inkomensafhankelijk te gaan werken. Ik hoop eigenlijk dat Huizen dat ook wil gaan doen.”

Verantwoordelijk wethouder Maarten Hoelscher koppelde eind vorige maand aan de gemeenteraad terug dat er tot dan toe 500 herindicaties hadden plaatsgevonden volgens het nieuwe KPMG-normenkader. Het totale aantal is 1667, dus er volgen er nog wat.

Bezuiniging

‘Hierbij is een bezuiniging van in totaal 20% gerealiseerd. Dit is iets minder dan vooraf was ingeschat. Dit komt onder meer doordat er in sommige situaties sprake bleek van een verslechtering van de situatie, waardoor er meer ondersteuning is toegekend dan voorheen’, schreef hij aan de gemeenteraad.

Tot eind maart waren er nog slechts een handvol bezwaarschriften ingediend. ‘Sommige inwoners begrijpen een versobering, andere inwoners hebben er moeite mee wanneer de omvang op basis van het KPMG normenkader lager wordt vastgesteld dan ze gewend waren.’

Over het gesprek dat nu met huishoudelijke hulpen gaat plaatsvinden, meldde hij het volgende: ‘Enerzijds om toe te lichten welke wettelijke taak een gemeente heeft wanneer een inwoner (een deel van) het huishouden niet meer zelf kan doen. En wat daar niet onder valt. En om toe te lichten waarom we voor het KPMG-normenkader hebben gekozen en hoe we te werk gaan.’

Uitkomsten

‘Maar ook om van de medewerkers hulp bij het huishouden te horen wanneer een indicatie onverhoopt niet goed gesteld is. En hoe we daarmee om kunnen gaan.’ Hij zegt tevens toe de gemeenteraad over de uitkomsten van het gesprek te informeren.

Medewerkers hulp bij het huishouden die met Wmo-consulenten van de gemeente in gesprek willen gaan over de toepassing van het KPMG-normenkader, kunnen contact opnemen met Elsemieke Giezen, beleidsmedewerker van de gemeente Huizen. Dit kan door een e-mail te sturen naar

e.giezen@huizen.nl

. Zij ontvangen dan een uitnodiging voor het gesprek. Vanwege het coronavirus zal het gesprek digitaal plaatsvinden via Teams.

*In verband met privacy is dit niet haar echte naam. Deze is bij de redactie wel bekend.