Er is geen weg meer terug, maar valt er nog wat te maken van de strook grond van BNI langs de Havenstraat?
Er is geen weg meer terug, maar valt er nog wat te maken van de strook grond van BNI langs de Havenstraat? Foto: Bob Awick

Drie nieuwe kopers voor strook grond BNI

Er zijn drie nieuwe partijen die de strook grond van BNI langs de Havenstraat willen kopen. Dat is gisteren gemeld door wethouder Roland Boom in de raadsvergadering. Hier werd gesproken over de vragen van de PvdA en een ingezonden brief van de Havenstraatgroep over het mislukken van hun plan voor het gebied.

De drie nieuwe kopers zouden op dit moment de boeken bekijken en als een en ander goed uit zou pakken, het terrein willen aankopen. “Ik heb geen idee welke plannen ze hebben en daarom heb ik komende week met twee van de partijen een afspraak gepland”, aldus wethouder Roland Boom.

‘Wij zijn niet tevreden met de antwoorden’

De wethouder kreeg het gisteren te verduren. PvdA’er Margot Leeuwin had namens haar partij vragen gesteld. “Wij zijn niet tevreden met de antwoorden. Ze zijn formeel, vaag en geven de raad geen duidelijk beeld van de regie zoals die de laatste 8-9 maanden is gevoerd op dit dossier door de wethouder”, meldde ze.

“Zo wordt een raadsbesluit aangehaald van 13-12-2018, maar dit is maar een deel van het besluit, namelijk dat de gemeente een regisserende, niet risicodragende rol zal hebben. In dat betreffende raadsbesluit staat echter nog meer, namelijk de uitwerking van een vervolgscenario, punten a tot en met e.”

“Onder e staat ook: ‘Mocht evenwel blijken dat een oplossing mogelijk is, met mogelijk de vraag aan de gemeente om een klein/resterend deel van de strook te verwerven voor een nader te bepalen grondwaarde en invulling, dan zal dat op dat moment onderwerp van onderzoek zijn waarna indien noodzakelijk overleg met uw raad aan de orde zal zijn.’

Ze wees de wethouder er ook op dat er door meerdere raadsleden herhaaldelijk gevraagd is om de leden van de commissie Fysiek Domein te informeren over de voortgang in het dossier. “De wethouder heeft notabene al in november 2018 een voortgangsrapportage toegezegd. Die is er nooit gekomen en dat vinden wij een kwalijke zaak.”

‘Helaas kunnen we het verleden niet meer veranderen’

“Helaas kunnen we het verleden niet meer veranderen, maar voor de toekomst willen wij vragen om een duidelijke toezegging van de wethouder dat er vanaf heden bij iedere zitting van de commissie Fysiek Domein - en tussentijds als dat gezien de ontwikkelingen nodig is - wordt gerapporteerd aan de commissie en gemeenteraad over de voortgang in dit dossier.”

Ze wilde ook verduidelijking over wat de wethouder met grootschalige en minder grootschalige woningbouw bedoelde. In de antwoorden op de vragen werd namelijk aangegeven dat door het college geconcludeerd is dat de plannen van de Havenstraatgroep niet tot de mogelijkheden behoorde omdat het bestuurlijke draagvlak daarvoor ontbrak.

Grote vraag bleef bij haar en bij de hele raad waarom het plan van de Havenstraat dat is afgeketst nooit is voorgelegd aan de gemeenteraad. Zoals Karin Rienstra van GroenLinks het verwoordde: “Sinds oktober 2020 is er geen enkel bericht naar de gemeenteraad gegaan. We zijn niet geïnformeerd over welk plan dan ook, we weten zero, noppes, niks.”

Kortsluiting

Ze gaf aan dat er zo’n beetje kortsluiting in haar hoofd was ontstaan door een ingezonden brief die door de leden van de Havenstraatgroep kort voor de raadsvergadering naar de gemeenteraad was gestuurd. “Dit college maakt het niet makkelijker, er is een kluwen aan onduidelijke en tegenstrijdige informatie. De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan en dat is nooit op de hoogte gebracht van het plan van de Havenstraatgroep. We zitten hier niet voor spek en bonen.”

Wessel Doorn van de ChristenUnie vroeg zich aansluitend af wie nu eigenlijk de regie had. “We willen met zijn allen daar een aantrekkelijke verbinding tussen de haven en het dorp. Ondernemers, investeerders en de gemeente zelf hebben daar belang bij. We hebben de grond echter niet in eigendom, maar dat wil niet zeggen dat we er verder niets over te zeggen hebben.”

Zijn partij constateerde dat er wellicht instrumenten waren om in de toekomst er voor te zorgen dat de gemeente wel kan sturen op de inrichting van de strook grond. “Er is geen stedenbouwkundig of beeldkwaliteitsplan of ander toetsingskader. Wij dienen daarom een voorstel in. Het is een motie vreemd aan de orde van de dag. Normaliter wordt die aan het einde van de vergadering besproken, maar ik zou willen voorstellen dat nu hier te doen.”

Stedenbouwkundig plan

De ChristenUnie stelt voor om in samenspraak met de eigenaren een stedenbouwkundig plan op te stellen voor het BNI-terrein als geheel. Zo kan de raad voorkomen dat op het terrein ontwikkelingen plaatsvinden die de ambities voor de verbinding Oude Dorp - Oude Haven kunnen hinderen dan wel doorkruisen. In de loop van de vergadering bleek dat een dergelijk plan hard nodig is. Omdat de wethouder met de toezegging kwam snel met een toelichting over de mogelijkheden van een stedenbouwkundig plan te komen, vond de ChristenUnie het niet nodig de motie in stemming te brengen.  

PvdA, GroenLinks, ChristenUnie, CDA en D66 gaven aan te betreuren wat er nu gebeurd is. Doordat er nu al gebouwen gesloopt zijn, zullen die niet meer voor de toekomst te behouden zijn. Wel zien zij in dat er verder gekeken moet worden en nu alle zeilen bijgezet moeten worden om er wat van te maken. Zij vroegen de wethouder dan ook de gemeenteraad echt goed te informeren in de toekomst en deze beter in positie te brengen, zodat alle wensen die de gemeenteraad heeft voor het gebied ook uit kunnen komen.

Wethouder Roland Boom reageerde als volgt: “Ik krijg heel veel plannen onder ogen, stapels tekeningen en ik zag ook in de krant een plan van een clubje mensen die zichzelf de Havenstraatgroep noemt. Ik wist dat zij bezig waren met ontwikkelen en in heb meerder gesprekken met ze gehad. We hebben gekeken naar kansen en mogelijkheden en hoe een en ander aan te vliegen was.”

‘Ik als wethouder wordt geacht het algemeen belang te dienen’

“Ik als wethouder wordt geacht het algemeen belang te dienen. Naar mijn volle overtuiging was dit een plan dat het omarmen meer dan waard is. Een plan dat gebouwen die beschermingswaardig zijn een invulling geeft van datgene dat wij met zijn allen voor ogen hebben. Een plan dat de verbinding tussen twee hoogtepunten van ons dorp op een waardevolle manier invult. Niet alleen door ondernemers waarde te laten toevoegen, maar ook maatschappelijk iets brengt door culturele onderdelen toe te voegen.”

“Alle jaren die ik hier al zit als wethouder heb ik de regie gevoerd op dit dossier volgens de opdracht zoals die in het coalitieakkoord is meegegeven. Ik heb talloze initiatiefnemers gesproken. Dit plan kon ik omarmen en ik heb de vrijheid genomen om zelfs af te wijken van het bestemmingsplan.” Hiermee doelde de wethouder op het toestaan van een klein beetje woningbouw op het uiterste puntje bij het parkeerterrein.

“Omdat ik weet hoe zwaar dit plan op de maag van de gemeenteraad ligt, heb ik zelfs gekeken naar een stukje financiën. Ik heb helaas moeten constateren dat de gesprekken over een nadere uitwerking van een plan op de Havenstraat niet met succes zijn afgesloten. Daar baal ik van. Er zit maanden werk en onderzoeken in. Het is jammer en frustrerend, maar geen reden om te stopen.”

Meer concreet

De wethouder constateerde dat de gemeenteraad wil dat haar rol meer concreet wordt gemaakt. “Maar let wel op, we kunnen niet samen op dezelfde stoel zitten. U heeft een controlerende taak. We kunnen wel in de commissie Fysiek Domein kijken of we gas kunnen geven op het onderdeel Havenstraat.”

Als reden waarom hij de gemeenteraad niet mee had genomen, gaf hij aan dat het betreffende plan in drie weken concreet geworden was. Diverse scenario’s waren er besproken, maar als wethouder had hij echt gekeken naar wat er mogelijk was, zoals dat stukje woningbouw. “Het plan is nooit zo concreet geworden zodat ik er met de gemeenteraad over kon praten.”

Hij benadrukte nogmaals dat hij gas op het proces wilde geven, “omdat ik wel een beetje klaar ben met een kale strook zonder invulling.” Met de gemeenteraad wil hij een snelkookpan in om te kijken welke mogelijkheden er zijn en hoe een kwalitatief hoogwaardige invulling  kan worden gegeven en welke voorwaarden daaraan zijn verbonden. Voorafgaand aan elke commissie Fysiek Domein wil hij dat wel in beslotenheid doen. “Het gaat hier om serieuze belangen van grote bedrijven, vandaar besloten, maar misschien kunnen we ook kijken wat dan niet besloten hoeft.”

Drie kopende partijen

Vervolgens liet hij weten dat er drie kopende partijen zijn. Het boekenonderzoek loopt en er zijn nog geen contracten getekend. “Ik heb met twee partijen de komende week een afspraak. Ik wil het niet vol laten bouwen met aluminium blokkendozen. Dan denk ik niet dat we het op de juiste manier doen.”

“Dat gezegd hebbende, wil ik met de raad in vertrouwelijkheid eens stevig praten. Dan kunnen we ook het voorstel van de ChristenUnie bespreken en kijken wat er wel en niet zal mogen. Ik heb het al vaker gezegd, je kunt de tuin van de buurman niet inrichten, tenzij je hem zelf koopt. In dit stadium hebben we in het bestemmingsplan nog geen architectonische invulling gemeld. Ik ga uitzoeken wat er mogelijk is, maar ik kan niet uitsluiten dat een stedenbouwkundig plan of iets dergelijks niet leidt tot planschade.”

De toehoorder besluipt na deze mededeling wellicht het gevoel dat de wethouder dit proces niet alleen wil versnellen omdat hij niet meer langer een kale strook wil zien, maar dat het ook hard nodig is om te voorkomen dat de toekomstige kopers iets gaan bouwen wat volgens het bestemmingsplan gewoon kan, maar wat dus niet de wens van de raad is. Ontwikkelingen rond de strook grond blijken snel te gaan.

‘Er liggen toch al wat eisen van de raad’

Raadslid Margot Leeuwin haakte daar dan ook op in: “Er liggen toch al wat eisen van de raad. Die zijn benoemd in diverse stukken. Bijvoorbeeld dat het architectonisch hoogwaardig moet zijn. Potentiële kopers zijn op de hoogte.” Wethouder Roland Boom: “Die zijn niet vastgelegd in een bestemmingsplan en zijn dus niet afdwingbare eisen.”

“Daar vind ik wat van en u wellicht ook. Wij kunnen alleen rekening houden met wat er in een bestemmingsplan staat. Als u dat wenst te wijzigen, zitten daar naar alle waarschijnlijkheid financiële kosten aan vast, omdat dit de waarde kan beïnvloeden van het eigendom van een ander.”

De discussie liep hierna nog door. Had de wethouder de clou niet door dat de gemeenteraad de informatie had willen hebben? Waarom is de informatie die er gegeven wordt anders dan in de brief van de Havenstraatgroep. Nogmaals benadrukte de wethouder dat hij nog niet in staat was om de raad mee te nemen, omdat het plan nog in de status van uitvragen was. “Ik moet in de brief van de Havenstraat iets lezen over onrendabele kop. Dat is één zinnetje in de gesprekken geweest.”

“Ik lees in de brief de frustratie dat het niet gelukt is. Het gebied gaat hun aan het hart. Het zijn mensen die oprecht betrokken zijn, daar in de Havenstraatgroep en de betrokken partijen. Laten we kijken of we gezamenlijk meer gas kunnen zetten en misschien ontstaan er dan meer mogelijkheden.” De raad ging daar morrend mee akkoord en zal binnenkort met de wethouder in vertrouwelijkheid meer informatie delen over dit onderwerp.

Zitten slapen?

De vraag die na dit debat rijst is wie er heeft zitten slapen? De gemeenteraad spreekt al lang over de invulling van de strook grond aan de Havenstraat. In 2017 werd een Raadspodium over het onderwerp gehouden en in diverse documenten zijn ambities, visie en invullingswensen voor een ‘Cultuurkwartier’ benoemd.

Deze zijn volgens de brief van de Havenstraatgroep onder meer vastgelegd in de Toekomstvisie 2008-2020, de Structuurvisie 2011, het ontwerp en de fasering herontwikkeling Havenstraat Karres en Brands 2013, de tender herontwikkeling Krachtcentrale 2014/2015 en onlangs nog de Cultuurnota 2020-2023. Deze documenten bestrijken een periode van 13 jaar.

Naar nu blijkt, zijn de gewenste dingen door de raad nooit zo vastgelegd dat de gemeenteraad kan sturen op de invulling van de strook. Vandaar ook dat ChristenUnie nu voorstelt met bijvoorbeeld een stedenbouwkundig plan hier alsnog invulling aan te geven.

Als indertijd wellicht een dergelijk document was vastgesteld door de raad, zouden er als er al planschadekosten zijn, deze een stuk lager zijn dan nu. Ook zou de prijs van de grond dan wellicht lager zijn. Hopelijk blijkt straks niet dat hier sprake is van ‘Als het kalf verdronken is, dempt men de put’. Het laatste woord is er in ieder geval nog niet over gezegd.