Botter HZ 52 van de Veermannen op de Zuiderzee vergaan.
Botter HZ 52 van de Veermannen op de Zuiderzee vergaan. Foto: huizerbotters.nl

Stormen en dijken

Op donderdag 23 september a.s. organiseert de Historische Kring Huizen een lezing over het ‘Verleden en heden van het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht'. De heer Wim Zwanenburg, bestuurslid van het Waterschap, vertelt over de huidige taken, maar natuurlijk ook over de geschiedenis. De lezing vindt plaats in 't Visnet, De Ruyterstraat 7 in Huizen. De aanvang is om 20.00 uur; de zaal is open om 19.15 uur. Voor leden van de HKH is de toegang gratis, voor niet-leden bedraagt de toegang 3 euro. Nederland is een land van polders. Dat was vroeger heel anders. Toen bestond het westen van Nederland voornamelijk uit veen en water. In de vroege middeleeuwen begonnen de bewoners zich samen te beschermen tegen hoogwater. Eigenlijk waren dat de eerste waterschappen. Het oudste waterschap dateert van 1286, ingesteld door een van de graven van Holland. In eerste instantie bestond de bescherming vooral uit de aanleg van dijken. De jaarlijkse overstromingen van het water uit de Zuiderzee leverden altijd een vruchtbare afzetting op de zogenaamde maatlanden, het buitendijkse land. Maar naast aanslibbing was er ook afslag. En een aantal stormen maakte duidelijk dat er meer bescherming tegen het water nodig was om niet weggespoeld te worden. Grondeigenaren organiseerden zich in de strijd tegen het water. De provincies Holland en Utrecht maakten daar zelfs ruzie over. Water uit de rivier de Vecht in Utrecht moest naar de Noordzee. En dat moest via Hollands grondgebied. Vanaf de 17e eeuw ging men meren droogleggen, waarvoor windmolens en keersluizen gebouwd werden. Daardoor konden mensen ook wonen in lagergelegen gebieden, de polders. De bewoners van de polders noemde men 'ingelanden'. Uit hun midden kozen ze het bestuur van de polder. Het blijft bijzonder: de waterschapsbesturen zijn in feite de oudste vorm van democratie in ons land. Waterschappen gingen zich vanaf de 20e eeuw ook bezighouden met de kwaliteit van het water. Daarom bouwde de overheid zuiveringsinstallaties. Hier wordt rioolwater gezuiverd en kan het schone water daarna weer de natuur instromen. De geschiedenis van 800 jaar waterschappen: het verhaal van wonen met water in onze regio.
Frits Egmond.