Pesten op school: aandacht hiervoor blijft belangrijk
HUIZEN Het begin van elk schooljaar is een goed moment om te werken aan een gezellige en veilige leefomgeving op school. De aankomende Week Tegen Pesten helpt scholen daar mede mee op weg. “Maar blijvende aandacht is belangrijk.”
“De aandacht voor pesten aan het begin van het schooljaar is belangrijk. De eerste zes tot acht weken bepalen namelijk in grote mate hoe het jaar voor het kind op school gaat verlopen. Pesten heeft erg te maken met de groepsdynamiek. Pesters willen vooral in de groep voelen dat ze invloed hebben en op een negatieve manier hun status verwerven”, zegt pestexpert Gie Deboutte.
Ontwikkeling
Toch hangt pesten ook deels samen met de ontwikkeling weet Deboutte te vertellen. “Kinderen moeten leren hoe ze sociaal goed met elkaar omgaan. Fouten maken zoals pesten hoort daarbij. Maar het is dan wel aan de volwassenen om te tonen dat dit gedrag echt niet oké is.” Zo’n zes op de tien kinderen van 9 tot 13 jaar zijn of worden in Nederland gepest. “Rond 15 à 16 jaar daalt de curve van het pestgedrag vaak weer, jongeren durven dan minder toe te geven aan groepsdruk en krijgen een sterker eigen moreel besef”, zegt Deboutte.
In de gemeente Huizen zijn er 3333 kinderen in de basisschoolleeftijd van 4 tot 11 jaar, en 3432 kinderen in de middelbare schoolleeftijd van 12 tot 18 jaar.
Op de middelbare school gaat cyberpesten via sociale media vaak een grotere rol spelen. Daar mag volgens socioloog Tessa Kaufman op school nog wel meer op ingezet worden. “Wat je het beste wel en niet kunt doen online, kan via mediawijsheid op school bijgebracht worden. Het is een belangrijk domein, waar nog veel in te winnen valt.”
“Kinderen moeten leren hoe ze sociaal met elkaar omgaan”
Kaufman ziet wel dat scholen de laatste jaren zich hard in zijn gaan zetten om pesten over het algemeen terug te dringen. “Gemiddeld genomen neemt het pesten op scholen dan ook af. Sinds 2015 zijn scholen tevens verplicht iets tegen pesten te doen.”
Scholen zijn onder meer aan de slag gegaan met anti-pestprogramma’s. Of die hét instrument zijn tegen het negatieve gedrag op school? Kaufman onderzocht het anti-pestprogramma KiVa, dat voor zo’n tachtig procent van de kinderen lijkt te helpen. “Maar er blijft een kleine groep over die slechter af is. Dit is vaak lastig te verhelpen, ook omdat pestgedrag niet altijd door leerkrachten wordt gezien.”
Leerkracht pest mee
Soms pest de leerkracht zelfs mee. Nieuw onderzoek van Kaufman en haar collega Laura Baams toont aan dat dit momenteel vaker bij LHBT-jongeren op de middelbare school gebeurt. “Dit pesten gebeurde dan vaak op locaties waar weinig toezicht aanwezig is. Zoals de toiletten, kleedkamers en ook online.”
Patricia Bolwerk, oprichtster van Stichting Stop Pesten Nu, weet hoe het is om ook door de docent gepest te worden. “Bij mij is dit mede door een docent op de middelbare gebeurd. Zelf merk ik de negatieve gevolgen van het pesten destijds soms nu nog steeds.”
Bolwerk vindt de aandacht voor pesten die de aankomende Week Tegen Pesten weer met zich meebrengt goed, maar er blijft meer nodig. “Pesten kan echt mensenlevens kapot maken.
Blijvende prikkelingen tegen pesten zijn nodig.”
