De zonnepanelenrevolutie schiet op
HUIZEN Steeds meer huishoudens in Nederland hebben zonnepanelen op het dak liggen. Lange tijd had slechts een enkeling panelen op het dak. “Het begint nu een beetje op te schieten", zegt pionier Ed Sjoerdsma.
“Sinds 2011 is de productie van zonne-energie honderd keer zoveel geworden”, vertelt lector Energiemanagement Martien Visser. Zonnestroom opwekken middels zonnepanelen was voorheen, op enkele pioniers na, niet zo populair. Hoe dat is omgeslagen? “Het nemen van zonnepanelen is onder meer aantrekkelijker geworden door de salderingsregeling.” Dit houdt in dat je de stroom die je niet gebruikt, terug kunt leveren aan het elektriciteitsnet. Hiervoor krijg je een vergoeding.
Volgens hoogleraar zonne-energie Wilfried van Sark heeft de opmars ook vooral te maken gehad met de kosten. “De kosten voor zonnepanelen zijn sinds 2013 enorm gedaald en dat blijft maar doorgaan. Qua rendement is het voordeliger om je geld door middel van zonnepanelen op je dak te leggen, dan op de bank. Daarbij duurt het ook slechts zeven jaar voordat je je investering hebt terugverdiend.”
Circa 1,5 miljoen huishoudens in Nederland hebben inmiddels zonnepanelen liggen, blijkt uit onderzoek van Dutch New Energy Research (DNER) en data van het Centraal bureau voor de Statistiek (CBS). De gemeente Huize telde in 2020 volgens voorlopige cijfers van CBS per 1000 huishoudens in totaal 203 zonne-installaties. Zo'n installatie bestaat vaak uit meerdere panelen.
Eerste zonnepanelen
Ed en Caty Sjoerdsma hadden in 1989 als eerste in Nederland zelf ontworpen zonnepanelen op het dak van hun woning. Dat trok veel bekijks. “Helemaal toen de stroom hier in Castricum een keer uitviel en wij als enige nog licht hadden door de zonnepanelen en onafhankelijkheid van het net”, vertelt Ed trots.
“Je geld op het dak leggen is voordeliger”
Ed volgt de verdere ontwikkelingen op het gebied van de duurzame energie nauwlettend. “Het schiet nu eindelijk wat meer op met het aantal mensen dat overgegaan is op zonnepanelen. Toch zijn er ook nog een heleboel daken die niet of half bedekt zijn.” De pionier vreest op termijn voor een afname in de populariteit van zonnepanelen. “Het plan ligt er om in 2023 de salderingsregeling te laten aflopen. Dat maakt ze minder aantrekkelijk.”
Het dak op
Hoewel er meer zonnepanelen op woningen zijn komen te liggen, zijn er ook altijd nog veel panelen in zonneparken op weides te vinden. Dit roept regelmatig weerstand op. “Mensen willen dit niet in hun landschap. Er wordt wel gewerkt aan het natuurinclusief ontwerpen van zonnepanelen”, vertelt Van Sark. Visser pleit ervoor om bedrijfsdaken vol te leggen. “De zonnepanelen worden nu in weides gelegd omdat dit goedkoper is. Het plaatsen van panelen op daken van bedrijven is een fractie duurder, maar maakt maatschappelijk wel een groot verschil.”
Volgend jaar kunnen gemeenten naar verwachting ook meer druk uitoefenen om ervoor te zorgen dat er meer zonnepanelen op daken komen. Zo is er inmiddels regelgeving in de maak om af te dwingen dat bij nieuwbouwprojecten zonnepanelen worden geplaatst. "Een goed idee, mits het economisch voordelig is”, zegt Van Sark. Of het elektriciteitsnet dat allemaal wel aan kan? Netbeheerders vrezen momenteel al voor het vollopen van het net, mede door zonnepanelen die te veel stroom opwekken. "Een van de oplossingen daarvoor is om stroom op te slaan. Zelf doe ik dat met een accu, maar dat is wel duur”, zegt Sjoerdsma. Daarbij kan het helpen als niet iedereen tegelijk elektriciteit gebruikt, vertelt Visser. "Dus niet allemaal 's nachts je vaatwasser aanzetten.”
