Als ouders wil je niets liever dan een lief én stabiel kind opvoeden. Toch kunnen goedbedoelde gewoontes soms het tegenovergestelde effect hebben, met een onverzadigbare behoefte aan aandacht, waardering en controle als gevolg.
De jeugd van een narcistisch kind
Een kind dat later narcistische trekken ontwikkelt, groeit vaak op met gemengde signalen. Enerzijds krijgt het te horen hoe bijzonder het is, anderzijds ontbreekt oprechte erkenning van zijn gevoelens. Ik herinner me een klasgenootje dat altijd lovende woorden kreeg, maar zodra hij een fout maakte, totaal werd genegeerd. Deze tegenstrijdigheid kan leiden tot een diep gevoel van onzekerheid en het ontstaan van een ‘vals’ zelfbeeld.
De narcistische kloof
De ‘narcistische kloof’ is de innerlijke wond die ontstaat wanneer een kind voortdurend hunkert naar onvoorwaardelijke liefde, maar die niet echt ontvangt. Dit wroet een leegte, die het kind probeert op te vullen door anderen te manipuleren of zichzelf in de spotlights te zetten. Volgens de American Psychological Association kan dit patroon al vanaf de kleutertijd herkenbaar zijn (APA) .
Het manipulerende kind
Sommige kinderen ontwikkelen al jong manipulatieve gedragingen: liegen, anderen schuld geven of juist overdreven lief doen om hun zin te krijgen. Mijn nichtje ontdekte op achtjarige leeftijd dat ze met een schattige blik haar oom én grootouders om haar vinger kon winden. Zonder duidelijke grenzen leerde ze dit gedrag te continueren, wat later slechtere sociale contacten opleverde.
De narcistische dochter
Wanneer een meisje constant in de watten wordt gelegd—elke tekening wordt opgehangen, elk liedje luid toegejuicht—kan het geloven dat ze superieur is aan anderen. Dit kan doorslaan in hoogmoed en een gebrek aan empathie. Het is daarom belangrijk om haar ervaringen te temperen met oprechte feedback en haar te leren dát fouten maken bij groei hoort.
Een narcistisch kind, wat kun je doen?
Zodra je merkt dat je kind voortdurend bevestiging zoekt en moeite heeft met kritiek, is het tijd om in te grijpen. Stel heldere grenzen, complimenteer inspanningen (niet alleen resultaten) en leg uit waarom samenwerken en delen waardevol zijn. Een consistente aanpak, ondersteund door een kinderpsycholoog, kan helpen om gezonde relaties te bevorderen.
Kind van een narcistische moeder
Een kind met een narcistische moeder kan opgroeien in een toxische sfeer, waarin het voortdurend dient als emotionele steunpilaar. Hierdoor ontwikkelt het schuldgevoel en lage eigenwaarde. Het is cruciaal dat de moeder leert om eigen zelfzorg te beoefenen en het kind geruststelt dat zijn behoeften even belangrijk zijn.
Kind van een narcistische vader
Bij een vader die slechts waarde hecht aan prestaties en bewondering, kan het kind opgroeien met een gevoel van nooit goed genoeg zijn. Hij leert zichzelf te ‘verkopen’ door continu zijn best te doen, wat uitmondt in faalangst en een constante jacht naar perfectie. Positieve aandacht voor niet-resultaat-gedrag, zoals vriendelijkheid, doorbreekt dit patroon.
Narcistisch kind als volwassene
Blijft het patroon onveranderd, dan komt het kind als volwassene uit de kast met egocentrische gedragingen, moeite met vriendschappen en een onverzadigbaar verlangen naar roem. Therapie kan hier soelaas bieden; cognitieve gedragstherapie richt zich op het doorbreken van overmatige zelffocus en het stimuleren van empathie.
Signalen van een narcistisch kind
-
Overdreven behoefte aan aandacht en lof
-
Gebrek aan empathie voor leeftijdsgenoten
-
Arrogantie of minachting bij tegenslag
-
Manipulatief gedrag om doelen te bereiken
Vroege herkenning van deze signalen maakt tijdige interventie mogelijk .
Narcistische stoornis bij een kind
Wanneer bovenstaande gedragingen hardnekkig zijn en leiden tot ernstige sociale problemen, kan er sprake zijn van een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Kindertherapeuten adviseren dan gespecialiseerde speltherapie of gezinstherapie om de dynamiek te doorbreken en het zelfvertrouwen op een gezonde manier op te bouwen.
Narcisme bij kinderen ontstaat vaak door een combinatie van overdreven verwenning en emotionele verwaarlozing. Door grenzen te stellen, echte waardering te geven en te investeren in empathie-ontwikkeling, kun je onbedoeld negatief gedrag ombuigen naar gezond zelfvertrouwen.
Vergelijkbare artikelen :
- Vrouw ontdekt trisomie 21 tijdens zesde zwangerschap: Een onverwachte diagnose!
- 6 onschuldige dingen die het einde van een relatie aankondigen
- “Moederkus”: Het onbekende gebaar dat levens redt!
- Waarom honden elkaars achterwerk ruiken : een interessante verklaring
- Haar moeder gaf haar een droomhuwelijk, de baby-vriendin van haar man werd uitgenodigd voor hun bruiloft
Femke Jansen is een creatieve redacteur met een passie voor entertainment en cultuur. Ze volgt de nieuwste trends in de amusementsindustrie en deelt haar inzichten op een boeiende manier.
