Voor meer dan drie eeuwen is de identiteit van de man met het ijzeren masker een mysterie gebleven, een vraag die zowel historici als nieuwsgierige geesten blijft bezighouden. Was hij een broer van de koning, een geheime minnaaar of zelfs een politieke pion?
Wat we nu weten is dat deze mysterieuze gevangene meer is dan alleen een figuur uit de legende.
Het mysterie rondom de man met het ijzeren masker
Op 19 november 1703 stierf de man die bijna 35 jaar lang gevangen zat in verschillende Franse gevangenissen, altijd met een masker voor zijn gezicht. Zijn identiteit was een goed bewaard geheim, en talloze theorieën zijn door de jaren heen de ronde gaan doen. Was hij misschien een geheime broer van Lodewijk XIV, een verloren zoon van de Engelse koning Cromwell, of zelfs een minnaaar van de Franse koningin? De waarheid bleef onduidelijk totdat historici in de 20e eeuw het onderzoek naar zijn leven begonnen te ontrafelen.
Historicus Jean-Christian Petitfils, auteur van Le Masque de fer, entre Histoire et Légende, legt uit: “We weten nu zijn naam, zijn leven in de gevangenis, en zelfs waarom hij gemaskerd werd. Maar de reden voor zijn gevangenschap blijft een raadsel.”
De reis van de gevangene: Van Pignerol naar de Bastille
De man met het ijzeren masker werd in juli 1669 gevangen genomen en naar de donjon van Pignerol gestuurd, een fort in Noord-Italië. Hier werd hij geïsoleerd, samen met een andere bekende politieke gevangene, de voormalige minister Nicolas Fouquet. Hij werd later overgebracht naar andere gevangenissen, waaronder het fort van Exilles en het eiland Sainte-Marguerite, altijd onder zware bewaking. Op een gegeven moment, tijdens een reis naar Sainte-Marguerite, werd hij uit zijn draagstoel gehaald en gezien als een grote man met een ijzeren masker op zijn gezicht – een gegeven dat bevestigd werd door een lokale krant in de Provence.
Een van de meest populaire verhalen over de gevangene komt van Voltaire, die in Le Siècle de Louis XIV (1752) schreef over een zilveren bord waarop de gevangene zijn naam zou hebben geschreven voordat hij het bord uit het raam gooide. Het bord werd gevonden door een analfabeet, die het naar de gouverneur bracht. De gouverneur, niet in staat om de naam te lezen, liet de gevangene gaan. Dit is echter waarschijnlijk een legende die met de tijd steeds meer in mystiek gehuld werd.
Wie was de man achter het masker?
Na jarenlang speculeren, vonden onderzoekers eindelijk de ware identiteit van de man: hij heette Eustache Danger. In documenten uit 1669 wordt vermeld dat hij een valet was, een man van bescheiden afkomst. Louvois, de minister die zijn gevangenschap beval, gaf aan dat Danger niet met anderen mocht communiceren, behalve voor basale behoeften. Dit gegeven is belangrijk omdat het de eenvoud van de gevangene benadrukt: hij was geen edelman of beroemd persoon, maar iemand die betrokken was bij een geheime politieke affaire.
In 1674 werd Eustache Danger geplaatst in de dienst van Fouquet, een voormalige minister die ook gevangen zat. Danger had verschillende functies tijdens zijn gevangenschap, maar altijd met de instructie om volledig stil te blijven over zijn verleden. Zijn silence was cruciaal; volgens historici ging het waarschijnlijk om een diplomatiek geheim van groot belang voor de Franse monarchie.
Het geheime dossier
Het geheim dat Eustache Danger kende, was waarschijnlijk gerelateerd aan de politieke onderhandelingen tussen Frankrijk en Engeland. Na de oorlog van Devolutie (1667-1668) was Lodewijk XIV gefrustreerd over zijn mislukte pogingen om de Nederlanden te veroveren. Hij wilde zich wreken op de Hollanders en had de steun van Charles II van Engeland nodig. Danger was waarschijnlijk de valet van een van de tussenpersonen die betrokken was bij deze geheime correspondentie, die nu bekendstaat als het “Grote Geheim”.
Het was een tijd waarin politiek vaak via schimmige kanalen werd afgehandeld, en gevaarlijke mensen als Danger konden niet zomaar geëxecuteerd worden. In plaats daarvan werden ze via een brieven van het koninklijk zegel naar gevangenissen gestuurd en daar vergeten.
De onopgeloste vraag
De man met het ijzeren masker werd dus niet geëxecuteerd, maar vergeten in de gevangenis. Zijn geheim had zijn belang verloren tegen de tijd dat hij stierf, maar de mysterie van zijn identiteit bleef bestaan. Ondanks dat er veel theorien zijn, van de geheime broer van de koning tot een politieke pion, blijft het voor de meeste mensen een van de grootste onopgeloste raadsels in de Franse geschiedenis.
De legende van de man met het ijzeren masker leeft voort, maar de waarheid ligt ergens verborgen in de archieven van de geschiedenis – een geschiedenis die altijd met mysterie omhuld blijft.
Vergelijkbare artikelen :
- Netflix heeft een geheim menu dat honderden verborgen shows ontsluit en het is volledig legaal!
- Nieuwe hitserie “De Nachtwacht” verovert de Nederlandse streamingwereld
- Griezmann scoort met Kipsta’s: Sluit verrassende deal met Decathlon!
- Hoe je draagtassen vertelt wie je bent
- Lijnzaad: het natuurlijke alternatief voor Botox?
Femke Jansen is een creatieve redacteur met een passie voor entertainment en cultuur. Ze volgt de nieuwste trends in de amusementsindustrie en deelt haar inzichten op een boeiende manier.
