Terug van vakantie met koorts of diarree: Wat zijn de oorzaken?

De vakantie was heerlijk, maar bij terugkomst duiken er enkele kleine gezondheidsproblemen op. Geen zorgen! Deze symptomen kunnen door verschillende oorzaken ontstaan, vaak onschuldig maar wel de moeite waard om in de gaten te houden. Hier volgt een overzicht.

Diarree: vaak simpelweg reizigersdiarree, maar niet altijd

Als u last heeft van diarree, is de kans groot dat het gaat om de gebruikelijke reizigersdiarree die vertraagd optreedt. De behandelingen zijn hetzelfde als voor acute diarree:

• Orale rehydratie (water, suiker en zout);
• Een intestinaal antisepticum;
• Een anti-diarreemiddel: loperamide, Smecta…;
• Een krampstillend middel bij buikpijn.

Als de diarree na terugkeer van een reis langer dan achtenveertig uur aanhoudt of gepaard gaat met koorts, slijm, pus of bloed in de ontlasting, moet u een arts raadplegen.

Infectie door parasieten

Als u uit Afrika of Azië terugkomt en last heeft van aanhoude diarree, kan dit ook veroorzaakt zijn door parasieten zoals amoeben. Dergelijke diarree kan ook voortkomen uit een infectie met shigella of een infectie met salmonella, na het eten van besmet voedsel. In alle gevallen zal een ontlastingsonderzoek helpen bij het stellen van de diagnose.

Koorts: eerst malaria uitsluiten

Koorts na een reis in tropische gebieden komt steeds vaker voor door de toename van het toerisme, en kan weken of maanden na terugkeer optreden. Het is belangrijk om elke verdenking van malaria uit te sluiten, een koortsachtige ziekte veroorzaakt door parasieten overgedragen door de beten van geïnfecteerde muggen. In het vasteland van Frankrijk werden in 2015 4750 gevallen van geïmporteerde malaria geregistreerd, een aantal dat de afgelopen jaren sterk is toegenomen.

Malaria wordt vermoed als:

• U terugkeert uit een gebied dat besmet is met deze parasitaire ziekte;
• U geen voorzorgsmaatregelen tegen muggenbeten heeft genomen;
• U niet de hele reis preventieve medicatie heeft gebruikt.

U moet dan op zoek gaan naar de parasiet die de ziekte veroorzaakt, de Plasmodium, in het bloed. Malaria vereist een curatieve behandeling, gedetailleerd in dit artikel.

Koorts: chikungunya, dengue of het zikavirus

Afhankelijk van waar u verbleef, moeten deze virussen ook overwogen worden bij ernstige koorts en griepachtige symptomen bij uw terugkeer van vakantie.

Chikungunya

Chikungunya is een virus overgedragen door muggen van het geslacht Aedes, die voorkomen in Oost-Afrika, maar ook in Zuidoost-Azië en het Indiase subcontinent. Enkele autochtone gevallen zijn gemeld in het zuiden van Frankrijk. De symptomen omvatten gewrichtspijn, soms huiduitslag, of zelfs milde bloedingen (tandvlees, neus). De behandeling is symptomatisch: het omvat de inname van pijnstillers en ontstekingsremmers die de pijn verlichten.

Bij aanwezigheid van kenmerkende symptomen van de ziekte is het belangrijk een arts te raadplegen.

Dengue

Dengue wordt ook overgedragen door een muggenbeet. Dit virus komt vooral voor in Zuidoost-Azië, de Pacific, Zuid-Amerika en Afrika. Naast hoge koorts vertoont de geïnfecteerde persoon een vertraagd hartritme, hoofdpijn, spierpijn en stijfheid. Soms kunnen ook huiduitslag optreden. Er is een ernstigere vorm, hemorrhagische dengue, die voornamelijk kinderen treft in bepaalde delen van de wereld: Zuidoost-Azië, Australië, de Pacifische eilanden, Cuba, Frans-Guyana, bepaalde regio’s van Latijns-Amerika.

Zika

Een ander virus dat ook steeds vaker in het nieuws komt, is het zikavirus. Het wordt overgedragen door een andere mug, Aedes albopictus, de beruchte tijgermug. Heel vergelijkbaar met chikungunya, de symptomen van het zikavirus lijken op andere door muggen overgedragen virussen: aanzienlijke koorts, hoofdpijn, gewrichts- en spierpijn, etc. In zeldzame gevallen kunnen neurologische complicaties optreden, zoals het Guillain-Barré-syndroom.

De behandelingen voor deze virussen zijn slechts symptomatisch: inname van medicijnen tegen koorts en pijn (paracetamol of niet-steroïde anti-inflammatoire middelen). Patiënten wordt geadviseerd veel water te drinken om dehydratie door hoge koortsen te compenseren.

Koorts, droge hoest, spierpijn: en als het de griep was?

Dit soort symptomen duidt op een griepachtig symptoom, vaker voorkomend als u uit een land komt waar het winterseizoen heerst. Het kan gaan om seizoensgebonden griep, maar ook om influenza A (H1N1), een pandemisch virus sinds het einde van de lente 2009, verantwoordelijk voor een ernstig acuut ademhalingssyndroom (SARS).

Influenza A treft voornamelijk jonge mensen en heeft, net als seizoensgebonden griep, een risico op complicaties bij een kwetsbaardere gezondheid (pasgeborenen, zwangerschap, chronische ziekte, ernstige astma, verminderde immuniteit, etc.). De behandeling, na consultatie van de huisarts en bij afwezigheid van complicaties, is gebaseerd op paracetamol en eventueel een antiviraal middel, afhankelijk van de context.

Koorts: mogelijke infectie van het spijsverteringskanaal, de longen of de huid

Koorts kan worden veroorzaakt door infecties van het spijsverteringskanaal, de luchtwegen of de huid. Onder de meest voorkomende zijn:

• Virale hepatitis A die wordt overgedragen door water en besmet voedsel;
• Virale hepatitis B die seksueel wordt overgedragen (deze twee vormen van hepatitis zijn te vrezen als u niet gevaccineerd bent);
• Pneumokokkenpneumonie, of zelfs tuberculose, zijn ook niet ongewoon bij terugkeer van een reis;
• Bepaalde huidinfecties door stafylokokken of streptokokken en SOA’s (syfilis, gonorroe, HIV).

In andere gevallen kan het gaan om ziekten die specifiek zijn voor tropische landen, zoals:

• Leishmaniasis,
• Rickettsiose;
• Gele koorts;
• Parasitaire aandoeningen zoals schistosomiasis, filariasis, etc.

Voorzorgsmaatregelen tijdens de reis

De lijst met infectiegevaren die reizigers bedreigen is vrij lang. Om deze problemen te voorkomen, is het belangrijk om verschillende dingen te doen:

• Controleer uw vaccinaties (gele koorts, hepatitis, tyfus …) voor vertrek;
• Neem uw malariamedicatie goed in;
• Let goed op uw voeding en de kwaliteit van het water.

Om elk risico van besmetting tijdens de reis te vermijden, geeft Santé Publique France (voorheen inVS) verschillende preventieve aanbevelingen aan reizigers:

• Was vaak uw handen, voor de maaltijden en voor elke manipulatie van voedsel, en na toiletbezoek;
• Drink alleen gebotteld water met een verzegelde dop (fles geopend voor uw ogen), of bij gebrek daaraan, water dat drinkbaar is gemaakt door koken (1 minuut bij een stevig kookpunt) of door een combinatie van filtering;
• Vermijd ijsklontjes en vers bereide vruchtensappen op ambachtelijke wijze;
• Eet geen water in zakjes;
• Drink alleen gepasteuriseerde of gekookte melk;
• Schil zelf fruit nadat u uw handen hebt gewassen;
• Vermijd rauwkost, schelpdieren, opgewarmde gerechten;
• Vermijd sorbets en roomijs;
• Eet geen straatvoedsel (tenzij het goed gekookt is en de container nog rookt);
• Vermijd koude buffetten in restaurants;
• Kook eieren, vlees, vis en schaaldieren goed;
• Vraag lokaal naar de risico’s van toxiciteit van zeevis (risico van ciguatera).