Definitie: Wat is paraplegie?
Volledige of gedeeltelijke verlamming van de onderste ledematen
Paraplegie is de meer of minder volledige verlamming van de twee onderste ledematen. Paraplegie wordt veroorzaakt door een ruggenmergletsel. Het wordt als compleet beschouwd wanneer er totaal geen gevoeligheid en vrijwillige motoriek is.
Paraplegie treedt meestal op na een verkeersongeval. Sportongevallen (val van een paard, duiken…), tumoren, anesthesie-accidenten of fysieke aanvallen zijn ook mogelijke oorzaken van letsels.
Wat is paraparesis?
Paraparesis is een vermindering van spierkracht in beide onderste ledematen. De spierzwakte ontwikkelt zich geleidelijk. Dit tekort is onvolledig; het is een afgezwakte vorm van paraplegie.
Wat is het verschil tussen hemiplegie en paraplegie?
Hemiplegie is de verlamming van één kant van het lichaam: linker- of rechterhelft. Bijvoorbeeld, linkszijdige hemiplegie kan volgen op een beroerte.
Wat is het verschil tussen quadriplegie en paraplegie?
Quadriplegie is de verlamming van de vier ledematen, veroorzaakt door ernstige beschadigingen van de ruggengraat.
Oorzaken en risicofactoren van paraplegieën
Er zijn veel oorzaken.
Afhankelijk van de locatie van het neurologische letsel, onderscheiden we centrale en perifere paraplegieën.
Centrale paraplegieën
Deze zijn het gevolg van een aantasting van de piramidale baan: hersenen, hersenstam of meestal het ruggenmerg.
Perifere paraplegieën
Deze zijn te wijten aan een zenuwbeschadiging na de synaps met de eerste neuron in de voorhoorn van het ruggenmerg.
Op het niveau van de symptomen moet men ook spastische paraplegieën onderscheiden van slappe paraplegieën.
Spastische paraplegieën
Deze zijn gerelateerd aan spasticiteit, wat leidt tot een progressieve spierzwakte geassocieerd met spiercontracturen.
Spastische paraplegieën
Ze zijn altijd van centrale oorsprong.
Slappe paraplegieën
Deze zijn over het algemeen van perifere oorsprong, maar het kan ook gaan om een centrale paraplegie die plotseling optreedt (bijvoorbeeld door een ruggenmergtrauma).
Spastische paraplegieën
Symptomen van de aandoening
De loopstoornissen zijn de voornaamste symptomen:
- Onregelmatige gang, mank lopen, intermitterende claudicatio die niet pijnlijk is (in tegenstelling tot de pijnlijke claudicatio van arteriitis van de onderste ledematen, waarbij pijn de patiënt doet stoppen met lopen);
- Een huppelende gang (bekend als de ‘kippenloop’ vanwege de overheersende stijfheid);
- In het ergste geval is lopen onmogelijk.
Bij klinisch onderzoek overheerst het motorisch tekort in de verkortende spieren en het distale uiteinde van het been.
Tekenen van piramidale baanbeschadiging zijn aanwezig: hypertonia, levendige osteotendineuze reflexen, verspreide, polikinetische met knieklonus en epileptoïde trilling van de voet. Er is een bilateraal Babinski-teken. De huidreflexen zijn afwezig. Soms worden tekenen van ruggenmergautomatisme gevonden.
Er zijn vaak ook objectieve gevoeligheidsstoornissen en genito-urinaire stoornissen (impotentie, urine-retentie, mictie door overloop…).
Een radiculair syndroom getuigt van de compressie van een zenuwwortel. Soms is het duidelijk: de patiënt klaagt over hoge dorsale of lumbale pijn, vaak bilateraal en in een band. Deze pijn, min of meer hevig, min of meer permanent, wordt verergerd door hoesten, niezen en inspanning tijdens de ontlasting. Rust in liggende positie kan het kalmeren. Soms is de pijn subtieler.
De vaststelling van een gebied van hypo-esthesie (verminderde gevoeligheid) waarvan de bovengrens duidelijk is, bevestigt het radiculaire laesiesyndroom.
Soms is er een pijnlijke contractuur van de paravertebrale spieren en een stijfheid van de wervelkolom.
Oorzaken en risicofactoren
De spastische paraplegieën zijn altijd van centrale oorsprong.
Bij compressie van het ruggenmerg:
- De wervelletsels zijn divers;
- Pott’s ziekte of tuberculose van de wervelkolom;
- Een staphylococcal spondylodiscitis (infectieuze aantasting van het wervellichaam en de tussenwervelschijf);
- Kwaadaardige tumoren van de wervels (metastasen van borstkanker, prostaatkanker, longkanker, schildklierkanker), myeloom, ziekte van Hodgkin;
- Een hernia;
- Een cervicale artrose met compressie van het ruggenmerg;
- Een wervelangioma;
- De ziekte van Paget;
- De intrarachidiale oorzaken kunnen buiten of binnen het ruggenmerg zelf zijn;
- Extramedullaire oorzaken;
- Neurinoma of tumor van een wortel;
- Meningiomen;
- Fibromen, lipomen, sarcomen, extradurale cysten;
- Intramedullaire oorzaken;
- Ependymoom, cyste, glioom;
- Vasculaire tumor: angioma, angioblastoma van het ruggenmerg.
Slappe paraplegieën
Dit betreft ook de verlamming van de twee onderste ledematen met afschaffing van spierkracht.
Echter, de hypotonie is aanzienlijk en er zijn geen piramidale tekens.
De oorzaken kunnen zijn:
- Ruggenmerg en soms is het het begin van een spastische paraplegie die zich later zal vestigen: plotselinge installatie van myelitis, ruggenmergtrauma etc.
- Of perifeer (multineuritis, polyneuritis).
Het cauda equina syndroom: welke wervel?
Dit beeld geeft lijden aan binnen de wervelkanaal maar onder de terminale kegel van het ruggenmerg, dat wil zeggen onder de tweede lumbale wervel.
Deze locatie heeft als gevolg:
- Geen piramidale tekens te geven;
- Een radiculair syndroom bestaande uit cruralgie of sciatica;
- Een bilaterale en symmetrische slappe verlamming te veroorzaken;
- Specifieke gevoelige stoornissen: anesthesie in het zadel;
- Genito-sfincterische symptomen…
De oorzaken zijn:
- Een vaak goedaardige intrarachidiale tumor (ependymoom);
- Een grote mediane hernia;
- Een kwaadaardige wervellaesie…
Behandelingen voor complicaties van paraplegie
Paraplegie heeft zijn eigen specifieke complicaties, onafhankelijk van de oorzaak:
- Huidcomplicaties gedomineerd door decubitus;
- Gewrichtsproblemen door immobilisatie;
- Urinaire en darmproblemen door sfincterstoornissen.
Elke complicatie wordt afzonderlijk aangepakt.
Decubitus
Preventie van decubitus is een essentiële prioriteit in de educatie van het ruggenmergletsel. Bepaalde omstandigheden bevorderen het ontstaan ervan: bedlegerigheid, koorts, psychische stoornissen (depressie), slechte algemene toestand.
De meest voorkomende locaties van laesies zijn op het niveau van het sacrum, de hielen, de trochanters, de ischii.
Preventieve maatregelen zijn essentieel:
- De drukpunten moeten regelmatig worden verlicht door vaak van houding te veranderen;
- Ondersteuningen (stoel, matras) moeten zacht zijn;
- De huid moet vooral rond het perineum droog en schoon worden gehouden.
Bij elke huidlaesie veroorzaakt door compressie (roodheid, blaar, schaafwond van de opperhuid, necrose, zweer etc.), moet de druk op het bedreigde gebied worden opgeheven. De blaar moet worden gedesinfecteerd, indien nodig doorgeprikt, en vervolgens bedekt met een gesloten aseptisch verband.
Gewrichtsproblemen
Mobilisatie en verticalisatie blijven de beste preventie van complicaties op het
Vergelijkbare artikelen :
- Druk op de Ulnaire Zenuw: Oorzaken, Symptomen en Behandelingen Ontdekt!
- Alles over Phlébite: Definitie, Eerste Tekenen, Oorzaken en Behandeling!
- Opgezwollen Klieren: Oorzaken, Locaties en Behandeling Ontdekt!
- Ontdek het Brein: Rol, Anatomie en Stoornissen Explained!
- Hartaanval bij Vrouwen: Oorzaken, Symptomen en Behandelingen Ontmaskerd!
Jeroen Bakker is een gepassioneerd journalist met een brede interesse in maatschappelijke thema’s. Hij verdiept zich vooral in de zorgsector en schrijft over innovaties en uitdagingen binnen de gezondheidszorg.
